Rodos’un bir sakini, beş metreden daha fazla geniş, yüksekliği iki metre ve inanılması zor olan 32.000 parçadan oluşan bir parçalı bulmaca (yapboz) derlemiş. Bir Selanik sakinin ise çerçeveli ve hazır olan yeni yapbozları asmak için evinin duvarlarında küçük bir yer kalmış. Duvarlar yukarıdan aşağıya kadar dopdolu, çok yakında yapbozları tavanda asması gerekecek. Ve Bursa’da da bir adam evinin duvarlarını küçük, biyik çok sayıda yapbozla kaplamış bulunmaktadır.
Sonuçta yaşadığımız bölgede popüler bir hobidir. Bu internet forumlarında ya da Facebook gruplarında görülebilir, birçok yapboz meraklıları bu sitelerde bir araya gelmektedirler. Balkanlarda çok sayıda yapboz meraklısı bulunmaktadır. Binlerce yıl önce antic insanların minik çakıl taşları ile büyük mozaiklerin yaptıkları yerden yapbozlar mutlaka beklenmelidir. Onların gelenekleri bugün de devam ediyor, taş ve kartonlarla yerine küçük parçalarla büyük şeyler yaparak aynı heyecanı, zevki ve duyguyu yaşamaktadırlar.
Birçok insan parçalı bulmaca yapabileceğini asla düşünemiyor. Bu mutlaka kolay değil, ama kesinlikle imkansız değil. İşte sizlere ilk yapbozunu yapmanız için basit ipuçları.
Başlangıç için hangi boyut ve şekli geçmemiz gerekiyor? 1.000 adetli yapboz bir standart olarak kabul edilmektedir. Sıkıcı olmamaları için yeterince büyük. Ancak yorucu olmamaları için yeterince küçük. 500 veya 1.500 adet ile başlayabiliriz. Daha fazla parça ile muhtemelen hata yapma ihtimalleri de daha geniş olurdu. En iyisi illüstrasyon renkli olması, ancak parçaların nereye ait olduklarını görebilmek için renklerin çok karışık olmaması gerekiyor.
İlk aşama parçaların seçiminden oluşmaktadır. Parçaları ayırmak için birkaç boş plastik kapları veya kutular almanız gerekiyor.
Parçaların çeşitli formları vardır. Bir düz kısmı olanlar, onlar çerçevenin sonunda yerleştirilmektedir. Diğerlerinin “anahtar” ve “kilit” olarak bribirine bağlı boşluklar ve çıkıntılar bulunmaktadır. Parçalar dört “kilitli”, üç “kilitli’ ve bir anahtarlı, birbirlerine karşı ikişer “anahtarlı” ve “kilitli” (bunların sayısı en çok), ayrıca yan yana ikişer “anahtarlı” ve “kilitli”, üç “anahtarlı” ve bir “kilitli” ve de dört “anahtarlı”. Birleştirdiğimiz zaman hem yatay hem dikey olarak her tarafa çevrilebilirler. Tabii ki ters yönde dışında. Daha kaliteli yapbozlarda her “kilite” sadece bir “kilit” uygundur. Dolayısyla eşleşmeyen iki adeti birleştirmek mümkün değildir.
Belki de bazen parçaları formuna göre ayırmak en iyi, ancak en sık rengine göre ayrılmaktadırlar. Böylece nereye ait olduklarını tanımak mümkün olmaktadır. Bunları beş gruba ayırdık: Çerçevenin parçaları (kriteri olarak şekli oldu), kuşlar ve çiçekler, pandanın parçaları, yeşil alan ve yeşil olmayan alan. Eğer bir parçayı nereye ait olduğunu tespit edemezseniz, herhangi bir yere ekleyin, mutlaka ona da sıra gelecek. Eğer ona benzer bir parçaya rastlarsanız, aynı yere ekleyin. İki gruba ait olanlar (örneğin hem yeşil bölümü hem de panda bölümü) nereye koyacağınıza karar verin ve aynı yerde gruplaştırın. Daha küçük gruba koymanız daha iyi olur. Seçerken eğer birbirine uygun parçalar görürseniz birleştirin ve bir kenara bırakın. Özellikle iki tarafı düz olan köşeleri ayırın. Onlar sizin başlangıcınız olacaktır.
Nihayet sıralamaya başlıyorsunuz. İlk olarak daha büyük bir kartonda ya da başka bir yüzeyde çerçeveyi hazırlayın. Daha sonra hangi gruptan başlayacağınıza karar verin. Örneğin: kuşlar ve böcekler. Daha kolay bulabilme için parçaları düz bir çizgi halinde dizin.
Burada hileler sona ermektedir, birbirine uygun olan parçaları bulmanız şart. Yine de bir sıranızın olması lazım. Birleştirilen iki parça büyük sizleri büyük ressme yaklaştırmaktadır, çünkü resmin büyümesi sizin işinizi kolaylaştımaktadır.
Kabdaki tüm parçaların yerini bulacaksınız beklentisinde olmayınız. Sayısı azaldıktan sonra, bir diğer kabı açın ve yeni parçalar ekleyin. Pandanın parçaları ile devam ediyoruz. Onların sayısı da azaldığında ve yapma süreci yavaşlandığında, daha ileri gidin. Sonraki grup yeşil olmayan ortam olacak. Yeni kutuları açarken daha önce eksik olan parçaları bulacaksınız daha doğrusu boşlukları dolduracaksınız.
Son set parçaları çıkardıktan sonra her şey daha kolay olacak, ihtiyacınız olan parçanın hangisi olduğunu bileceksiniz, dolayısyla masanın üzerinde bulabileceksiniz.
Muhtemelen geçenin geç saatlerinde tam resime ulaşacaksınız.
Sadece bir resimle kalmayı deneyin. Zor olacak, çünkü yapbozlar tam bir bağımlılık yaratmaktadır. Daha büyük bir meydan okuma ile devam edebilirsiniz. Bu daha fazla parçalı bir yapbozun olması zorunlu değil. Örneğin çok benzer renklerin örneklenmesi ile çalışmalar esnasında kullanılan hileler artık kullanılmıyor.
Bir ilginç bilgi. Kanada’nın Alzheimers Derneğine ve birçok uzmana göre yapbozu derlemek Alzheimers hastalığını gelişimine önlüyor. Ayrıca kısa süreli hafızayı iyileştiriyor, beynin sağ ve sol tarafları arasındaki denge ve sinerjiyi yaratıyor ve dopaminin salgılanmasını destekliyor, bu ise konsatrasyon ve motivasyonu artırmaktadır.
Sonunda 5.000 parçalı bir yapbozun derlenmesini izleyin. Sonuçtan şoke olacaksınız.
Goce Trpkovski
Yorumlar
Loading ...
