Dautica Dağı eteğinde, deniz yüzeyinin 1000 metre yüksekliğinde Makedonya’nın en güzel Manastır komplekslerinden biri olan Sveto Preobrazenie (Kutsal Başkalaşım) yer almaktadır. Balkon3 ekipi, Zrze köyünün yakınlarında bulunan Manastırı ziyaret etti.
Pek çok kişi Manastırı köyün ismine göre, tam olarak Zrze Manastırı olarak bilmektedir. Manastırda bizi nazikçe, cömertçe karşılayarak, barışı, huzuru ve güzel bir görüntüyü sundular. Kilisede evsahipliğini yapanlar sizi zevk almanız için tek başına bırakabilir yada kilisenin etrafında gezdirip sizlere nesiller boyunca aktarılan tuhaf hikayeleri (efsaneleri) anlatabilirler.
Manastırın efsaneleri…
Kanonik kurallara göre, batıya doğru dönük doğduğumuz zaman, kilisedeki ikonlarda Tanrı’nın Ana ikonası her zaman sağ tarafta bulunması gerekiyor. Ancak, Zrze kilisesine girdiğinizde, Bogorodica (Tanrı’nın Ana) ikonası solda olduğu dikkatinizi çekecek. Efsaneye göre Bogorodica ikonunu yerleştiren başrahip kendisinin kanonik yeri değiştirdiğini ve karşı tarafa Hazreti İsa’nin ikonun bulunduğu yere geçtiği kaydediliyor.
Bu olay devamı üç gün tekrarlanmış, rahipler eski yerine çevirdiğinde, ikon yine karşı tarafa dönüyormuş. Üçüncü kez, başrahip ikona neden yerini değiştiriyorsun diye sormuş, Bogorodica dudaklarını hareket ettirerek şu cevabı vermiş: “Oğluma sırtımı çevirmek istemiyorum, bu nedenden kanonik yerimi değiştiriyorum”.
Zrze köyündeki kiliseler kompleksi, XIV yüzyılda yapılan “Aziz Preobranezie” (Başkalaşım) ve XVII yüzyılda inşa edilen “Aziz Petar ve Pavle” kiliseleri. “Aziz Preobranezie” güney tarafındaki temel duvarları ile birlikte kilise kompleksinin temel konsepsiyonu bizlere kiliselerin eski Hıristiyan Bazilika temelleri üzerine inşa edildiği söylemek hakkını veriyor. Kilise kompleksinin konservasyon ve rastorasyon çalışmaları 1963 yılı civarında yapılmış.
Zrze köyünün hemen üst kısmında “Aziz Nikola” kilisesi bulunmaktadır. 1459 yılında inşa edildiği bilinmesine rağmen kilisenin yapım tarihi kesin olarak doğrulanmış değil. Kilise 1535 yılında ressam Onufrie tarafından boyanmış, fresklerle dışarıdan kilisenin batı duvarı hem de küçük kilise donanmış.
Zrze’deki Manastıra nasıl ulaşabilirsiniz?
“Sveto Preobrazenie” Manastır’ı, Pirlepe’nin 33 kilometre kuzeybatısında bulunmaktadır. Pirlepe’den gittiğiniz zaman Üsküp’ten Manastır’a kadar 169 km yol var, yolculuk E-75 ve 106 nolu yollardan yapılıyor. Eğer Kalkandelen ve Gostivar tarafından yolculuk yaparsanız M-4 yolundan gitmeniz gerekiyor, mesafe ise 175 km. Zrze Manastır’dan 77 km uzaklıkta bulunuyor, köye M-5 karayolu ile gidilir.Manastır’ın Yunanistan’dan sadece 15 km uzaklıkta olduğunu göz önünde bulundurursak, ilginç yerler isteyen yunan turistlere tavsiyemiz mutlaka Zrze Manastırını ziyaret etsinler. Bu arada bizim fotoğraflarımız kültürel ve manevi doğal zenginliği sizlere yansıtacağına inanıyoruz.