COOL VE KÜLTÜREL: İNANILMAZ TİNOS ADASI

MK GR EN

Tinos Adası, Kiklad Adalarının en büyük üçüncü adası olmasıyla birlikte herkes için bir şeyler sunmaktadır: Sahildeki partilerde zevk alan gençler, romantik çiftler, gelenek sevenler, Akdeniz gurmeleri, hacılar, sporcular, doğa, sanat ve çocuklu aileler!

Cover

Tinos, Kuzey Kikladlarda Syros, Andros ve Mykonos yakınlarında yer almaktadır. Atina’daki Pire ve Rafina limanlarından her gün gemi ve feribotlar Tinos’a kalkmaktadır. Yolculuk 2 ila 5 saat sürmektedir.

1tinos 

Büyük şehirleri Tinos’la birbirine bağlayan yerel otobüsler ağı bulunmaktadır, ancak (araba, motosiklet, taksi veya otostop) kültürel yerleri ve plajları daha kolay bulabilmek için harita almanız gerekiyor.

http://www.e-tinos.gr/downloads/map-of-tinos-A4.pdf

Hora: Başkent ve limantinos2 Tinos’un nüfusu 8500, yarısı Hora’da ( demek ki başkentte) yaşamaktadır. Burada ana postane, sahil güvenliği, bankalar, kurumlar, kiralık araç ve scooter ajenteleri, taksişirketleri ve süpermarketler bulunmaktadır. Liman yanı sıra şehrin dar sokaklarında lezzetli hamur işleri sunan fırnlar yer almaktadır. Kiklad Adaları badem ve portokal (amygdalota) tadlı kekler ile ünlüdürler.3tinos

Hora modern bir şehir. Geçmiş dönemlerde korsanlar korkusuyla Ege’deki şehirler adaların içinde inşa ediliyormuş. Bugün Hora Yunanistan’da ortodoks dinine inanlar hac ibadetini yerine getirmek için bütün yıl boyunca ziyaret edilmektedir. Evangel Kilisesi, daha 19.ci yüzyılda adada bulunan mucizevi Meryem Ana ikonun yerleştirilmesi için inşa edilmiştir. 15 Ağustos’ta Yunanistan’da resmi tatil olan Assumption gününde çok sayıda inançlı insanlar gelmektedir.

4tinos

Antikte uzun süre bu bölgede Poseidon’a deniz ve sağlık koruyucusu tanrısı  kültü beslenen tek yer Tinosmuş. Hacılar kutsal ada Delos’a gitmeden önce Tinos’ta sağlık için dua ediyorlarmış. Poseidon tapınağının kalıntıları Hora’nın yakınlığında bulunmaktadır. Bu ve diğer lokalitelerde bulunan nesneler Hora’daki Arkeoloji Müzesi’nde yer almaktadır.

5tinos

 

19. ve 20. yüzyılda Tinos’ta Yunanistan sanatının gelişimi üzerinde etkisi olan birçok ressam ve heykeltıraş doğmuştur. Sanatçıların eserlerini Tinos’taki Sanat Müzesinde ve Evangelistria Kilisesinin avlusundaki Sanat Müzesinde görebilirsiniz. Bu arada Tinos’un övgüye değer Kültür Vakfı deniz kıyısında yer almaktadır.  Atina’nın Ulusal Galerisini, başkentin binalarını, mezarlıkları ve parkları süsleyen N. Lytras, N. Gizis, Y. Gaitis, K. Parthenis’in, M. Renieris, I. Altamouras, Y. Roilos, Y. Halepas, D. Filippotis, Y. Vitalis, L. Sohou, I. Voulgaris eserlerini görün.

 

 

 

 

Nikolaos Gyzis (1842 – 1901)

Yel değirmeninden manzara
Yel değirmenleri kırk yıl kadar adadaki yaşamın ayrılmaz bir parçasıydı. Bugün değrimenlerin kalıntılarını fark edebilirsiniz, sadece iki yel değirmeni hala çalışıyor.

6tinos

Tepeye çıkan ana caddede Hora’nın dışında Kiklad’ın en iyi barı yer almaktadır.  “Kaktüs” bar yenilenmiş geleneksel yl değirmeninde bulunmaktadır, oradan tüm ada gözükmektedir. Bar sahipleri ve kaktüsler kuru Akdeniz doğasına Meksika görünüşü sağlamışlar. Syros, Delos ve Mykonos’a doğru muhteşem manzaralı barda tekila kokteylleri ve temalı partilerin keyfini çıkarın.

Çoğrafi özellikleri

Tinos’un kıyı şeridi 114 km uzunluğunda. Tinos tepelerinin yamaçlarında 40 köy yerleşmiş bulunmaktadır. Yolların bakımı düzenli olarak yapılmakta ve tüm köylere ulaşım sağlanmış. Deniz üzerinde kayaların üzerinde tünemiş ve muhteşem bir görünüm sunan köyler de erişilebilir.

7tinos

Syros adasının farklı manzaralı İsternia köyü.

Her eğim arazi işlemesine yardımcı olmak ve ekolojik dengeyi sağlamak için kireçtaşı (xerolithies) parmaklıkları ile işaretlenmiş bulunmaktadır. Parmaklıklar toprak için çok önemli ve köylülerin yüzyıllardır çalışma sonucunda elde edilmiştir. Bugün Yunanistan ve Avrupa Birliği hukuku ile korunmaktadır.

8tinos

Tinos adasının orta ve doğu kesiminde bulunan köy, çiftlik ve su kaynakları yakınındaki güvercin kümesleri ile tanınmaktadır. Venedikliler Tinos’u 1207 yılında fethetmişler. O dönemde artan nüfus için yeterli protenli gıda ve alanlara yeterli gübre elde edilmesi için güvercin yetiştirme sistemini kurmuşlar. Bugün 600’den fazla güvercin kümesleri bulunmaktadır, sadece birkaç tanesi kullanılmaktadır. Bunlar 18. ve 19. yüzyıllardan bugüne ve kültürel miras olarak korunmaktadır.

9tinosCitadel (Exomvourgo) adadaki en yüksek kaya (640m). Kayanın stratejik konumu ve Kiklad takımadaları manzarası, Tinos’un neden venediklilerin beş yıllık iktidarı sırasında Kiklad yönetimin merkezi seçildiğini göstermektedir. Yerleşim yerleri Homer zamanında kurulmuş. Nispeten kısa ( 70 yıl) Osmanlı kuşatması sırasında tahrip olmasına rağmen kalenin kalıntıları bugün de görülebilir.  Bu süre içinde Tinos İstendil olarak adlandırılıyormuş.10tinos

Taş yollarından yoğun ağlar çok uzak olmayan bir dönemi andırmaktadır. Sözkonusu yollardan insanlar yürüyerek veya eşeklerle mal taşıyorlarmış. Bugün uluslararası gönüllü çalışma programları çerçevelerinde özel dağcılar yolları tekrar tespit ediyorlar.  Yürüyüşle eski kilise ve yel değirmenlere ulaşmak mümkün, ayrıca yerel flora ve faunayı keşfetmek için de iyi bir imkanı oluşturmaktadır.

11tinos

 

Pyrgos: Mermer heykelleri sanatı

Açıkça kendişi açık alanda bir sanat eseri olan Pyrgos köyü Yunanistan’da mermer heykelleri yapma sanatının en ünlü merkezini oluşturmaktadır. Girişteki otobüs durağından ( arabanın girmesine izin verilmiyor) sokalardaki çeşmelere ve meydana kadar büyük bir akçaağaç gölgesinde yürüyebilirsiniz.

 

12tinos  13tinos

Köyün girişine yakın olan Panormos sanatçılarının Müzesi ise adanın birçok ünlü sanatçısının koleksiyonlarını barındırmaktadır. Tinos beyaz ve yeşil mermerin büyük bir üreticisi, bu yüzden daha antik dönemden sanatçı ve ustaların beşiği olmuştur. Sözkonusu sanatçıların eserleri İskenderiye, Mısır ve İstanbul, Türkiye’de bile bulunabilir. Sanatçılar modern Yunanistan’da antik sanatın canlanmasına önemli katkıda bulunmuştur. Yerel mermer 19. yüzyılda Atina’daki Üniversite Binası ve Arkeoloji Müzesi inşaatı, ayrıca  Louvre ve Buckingham Sarayı yapımı için kullanılmış.

Modern Yunanistan’ın en ünlü heykeltıraş ada kökenli olması sürpriz değil: Janulis Halepas evi (Yiannoulis Halepas 1.851-1.938) çeşitli eserleri ile ziyarete açıktır.

14tinos

Gelenek bugün Pyrgos Sanat Okulunda devam etmektedir. Okul mermer işleme sanatı eğitimi Avrupa’da benzersiz bir eğitim kurumudur. Mermer heykellerden oluşan  etkileyici bir sergiyi okul yanında bulunan Pyrgos Sanat Müzesi’nde görme imkanınız var.

15tinos 16tinos

Tinos evleri kuşlar, papağan, yunuslar, v.b. folklor motifleri şeklinde kapı üzerinde mermer çatı pencereleri ile dekore edilmiştir. Bu açık evler sayesinde etkili havalandırma elde edilmektedir ayrıca   güneş ışınları ve sert rüzgarlardan korunabilme imkanı sağlamaktadır.


Volaks: Büyük yararı olan jeolojik fenomen

17tinos

Tinos’un özellikle kuru bir alanında garip granit kayalar dağılmış, sözkonusu bölge ayın yüzeyi gibi görünmektedir. İzlenimin tam anlamda dopdolu ve korkunç olması için yerel halk bölgeyi dolunayda ziyaret etmenizi önermektedir.

Şirin köy Volaks Tinos’un en eski ortaçağ köylerinden birini oluşturmaktadır. Evler büyük taşlar üzerinde inşa edilmiş. Bazı yerlerden mimarinin organik unsurları olarak görünmektedirler.

18tinos

Peintbol şampiyonluğu katılımcıları ayrıca köye giden asırlık yolları keşfetmek için gelen dağcılar  dolayısıyla nüfus ilkbaharda çoğalmaktadır.

19tinos

20tinos

 

Volaks’taki meyhaneler geleneksel ve basittir. Loutza (baharatlı, kurutulmuş jambon), froutalia (patates omleti ve Tinos sosisi) ve Volakiotiko katsikaki (yerel keçi eti) gibi özel gün et lezzetlerini deneyebilirsiniz. Tinos balıkçı ve denizciler adası değildir. Yunan pazarına en kaliteli ürünler sunan çiftçi ve kırsalcılar adasını oluşturmaktadır.

 

Loutza jambon, Ege ve Venedik’in bağlantısı

 

 

 

 

 

 

İnanlımaz plajlar

21tinos

Tinos her zevke uygun birçok güzel ve çeşitli plajlara ev sahipliği yapmaktadır. Bazıları uzak, çoğunda kum veya ince taşlar bulunmaktadır.

22tinos

Livada plajı en güzellerinden biri

Kolay erişilebilir plajlar ve büyük yerleşim yerleri yakınlığındaki turistik tesisler özellikle aile turizmini çekmektedir. Agios Fokas, Kionia, Agios Ioannis ve Panormos (Pyrgos’a yakın) kumsalları aile ve gençler için çok popülerdirler.

23tinos

Agios Ioannis

Adada en ünlü plajlarından interaktif bir harita için http://www.tinos.biz/map_beach.htm  linkine tıklayın

Sörf için hazır mısınız!24tinos

Kuzey rüzgarları (Meltemia) mevsiminde ve dalgaların yüzücüleri korkuttuğu dönemde kuzey kıyısında başka neler yapabilirsiniz? Sörf! Sörf eğitimi Kolimbitra’daki iki plajın daha büyüğünde almanız mümkün. Burada plaj eğlenceleri organize yada kendiliğinden gelişebilirler, nasıl olsa önemli olan her yaz plaj eğlenceleri var.

25tinos

Geçenlerde kıyıya yakın bir köy olan Sklavohorio’da eğlenceler düzenlemeye başladı.

26tinos

 

 

“Şimdi 2012 bulunmaktayız. Kato Mary bölgesindeki tüm köyler ışıkları kapatmak ve uykuya dalmak için hazırlanıyor: HEPSİ: Hayır… “Sklavohorio karşı geliyor!

 

“Aşk” köyü

 

Bu gerçekten köyün adı  (Aghapi anlamı aşk) ama günümüzde gençler iyi bir işaret ve evlenmek için bir yer olarak görmektedirler. Ya da sadece tanrı Eros (aşk tanrısı), veya ve parlak beyaz sokaklar labirentlerinde bulunan ve romantik köyün atmosferine uyan mükemmel St. Agapitos (sevilen)  kilisesini ziyaret ediyorlar.

 

 

Komi: Korkunç periler ve lezzetli enginarlar

27tinos

Kuru doğa, Kato Mary bölgesindeki yeşil vadide sona ermektedir. Komi ana köyü ise tarımsal üretimin merkezini oluşturmaktadır. Vadiyi tek başına geçiyorsanız dikkali olun, özellikle dolunayda, çünkü yerel periler (Yeloudes) dilinizi alabilirler! Modern materyalis dünyada eski inançların kaybolduğunu düşünmeyin, Facebook’ta perilere adanmış bir sayfa var, insanlar burada kendi hikayelerini anlatmaktadırlar, bazıları sevgi bazıları ise korku ile….

Yeloudes’in resmi sayfası:

https://www.facebook.com/groups/26042916952/?fref=ts

28tinosKomi merkez meydanında yerel yönetimler Mayıs ayında hasat festivali düzenlemektedirler. Festivalde Tinos adasının en değerli sebzesi olan enginarın tanıtımı yapılmaktadır. Yılda yaklaşık 10.000 enginar satılmaktadır. Limonda ekşiletirilen enginarlar dahil yerli geleneksel ve modern yemeklerin hazırlanmasında kullanıyorlar. Festivali yerek kadın kuruluşları düzenlemektedirler.

29tinos

Ege’de Katolik mirası

Nüfusun üçte biri katolik. Naxos-Tinos piskoposluk katedralinin merkezi  ve her zaman ziyarete açık olan “Kiklad Barok”  stilindeki Cathedral of Our Mary of the Rosary (1860) Ksinara köyünde bulunmaktadır.

30tinos

Yunanistan’da tüm Katoliklerin en büyük organize hacı Exomvourgo kayasının dibinde bulunan Kutsal Kalp (1724)  Cizvit Manastırında yapılmaktadır. Temmuz ayının ikinci haftasında ana kutlamanın gerçekleştiğinde ve yaz aylarında ziyaretçilere her zaman kapıları açık bulunmaktadır.

31tinos

Lutra köyünde St Ursula Manastırı sırasında laik bir okul kuruldu. Okul iyi bir ün kazanarak Atina ve Akdenizdeki seçkin çocukları çekmeye başladı.  İkinci Dünya Savaşı sonrasında sonra adadan dramatik göç durumu okulun Atina’ya taşınmasına sebep oldu.

St Jezuitskata Kilisesi son derece güzel binalar ile birlikte, yeşil Kato Mary vadisine ve arkasındaki denize panoramik manzarası var. Yaz aylarında kültürel etkinlikler ve geçmişte uygulanmakta olan sanat ve zanaat nostaljik sergileri açılmaktadır.

32tinos

St Joseph Katedralinde  “Michelangelo Tinos’ta” sanat dersi.

Osmanlı bağlantısı

Osmanlı izleri Kiklad gerçekten çok az olsa da, Tinos Osmanlı İmparatorluğu zamanında en sıradışı kadının kökeninin yeri olarak bilinmektedir. Rahibin kızı ama bir köle olarak satılan Anastasia’nın gerçek adı Kösem Sultan’dır  (1589-1651).  Sultan I. Ahmed güçlü karısı oluyor, ayrıca iki sultanın (Murad IV ve İbrahim I) annesi ve bir sultanın (Mehmet IV) babaennesi! Kadın Saltantı diye adlandırılan 130 yıllık tipik bir örneği döneminde krallık yönetiminde merkez bir rol oynamış ve iki yönetici doğuran kadın olmuş.

33tinos

 

 

Yerel kutlamalar

Tinos’ta çok köy ve iki mezhep var dolayısıyla kutlama sayısı da fazla. Yerel koruyucu azizi (Panigyri) kutlamasına katılın, yemek ve içeceği yerel halk organize etmektedir. Her kutlama kendi mevsimsel özel yemeğine sahiptir. Ayrıca Campos köyünde 15 Eylül’de arıcılar tarafından düzenlenen kekik yapraklarından üretilen bal özel bir festival düzenlenmektedir.

Köy bayram sabaha kadar Ege’nin tipik keman melodileri çalan canlı bir grubu dinlemek ve dans etmek için iyi bir fırsattır. Kiklad Danslarını öğrenmek kolay, mükemmel oynamazsanız da kimse sizi şikayet etmeyecek…dolayısıyla buyrunun!

 

 

 

Kaloni köyünde Sirtos dansı

http://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=JoNOMOmp99E#t=33s

Hora’daki posterlere bir bakın, bazı etkinlikler var mı control edin ( tavla oyunu şampiyonluğu tarihini beklemeyin- ne zaman başlayacağı belli değil). Köy, düzenli etkinlik ve festival tarihleri listesi:

Haziran: Aghia Triadha, Kardiani, Falatados, Hatzirados (4th), Arnados (5th), Smardakito (13th), Triantaros (29th)

Temmuz: Arnados, Marlas, Porto (1st), Vaketa, Hora, Tsiknias (20th), Tzados (25th), Ysternia (26th)

Ağustos: Priastro, Karya (6th), Panayia, Brysi (15th), Aghapi (18th), Pyrgos (23rd), Komi (29th)

Eylül: Aghios Sostis (6th), Vourniotissa (8th), Ktikados (14th), Hora (15th)

Selamlaşmak için en iyi seçenek

34tinos

Hora geri geldik ve eve dönme zamanı. Tinos’u hatırlamanın en iyi yolu Evangelistria kilisenin avlusunda bulunan yerel halkın dükkanın ziyaret etmeniz. Lezzetli Enginar ve balın yanı sıra adada en iyi peynir çeşitleri, organik şaraplar, ayrıca güneşte kurutulmuş domatesleri kaçırmamanız gerekiyor!

35tinos

Tinos’tan selamlar! En kısa zamanda görüşmek üzere! 

Sophia Nikolaou

Yorumlar