Водич низ СКОПЈЕ

Плоштадот Неа Смирни низ песна

TR GR EN

Каде и да одиш, секогаш ќе бидеш овде

Го имаш клучот кој ја отвора оваа брава

Но бејби, жал ми е, изгледа дека јас ќе заминам

Дојди! Ајде да одиме на прошетка, само ние двајцата…

neasmyrni12_balkon3

Кога прошетката ве води до плоштадот Неа Смирни можеби ќе почувствувате расположение како во песната на Стаматис Краунакис за која ги напишал текстот и мелодијата.

Но, расположението може бргу и да се смени. Плоштадот е полн со живот и постојано нешто се случува. Нови луѓе постојано доаѓаат и исчезнуваат, а често се појавуваат ѕвезди од музичката и спортската сцена кои живеат и работат овде.

neasmyrni2_balkon3

Има безброј кафе барови наоколу, а посетителите повеќе сакаат да седат нa отворено – дури и во зима. Секое друштво си има свое омилено место за дружење и таму сигурно можете да ги најдете во одредено време без да закажувате средба. Секој бар има своја приказна: сопственикот е познат ТВ лик или пак ваш пријател; можеби капучиното е легендарно или нудат happy hour за питите со сирење; или пак посетителите се строго избрани – како што е случајот со “Пантери” кои се големи навивачи на локалниот спортски клуб “Паниониос”; а понекогаш и затоа што барот има тајни простории со сокриени градини каде можете да најдете место кога е сè полно. “Адонис” е еден од најстарите барови овде.

neasmyrni6_balkon3

Ајде во Адонис на кафе,

Таму ќе сретнете згодни млади луѓе, фрикови и спортисти,

И една луда, нервозна, дебела дама доаѓа во недела да се ослободи од стресот!

Рефренот опишува вистински ликови кои можеле да се сретнат на плоштадот во 1980-тите кога е напишана песната. Тогаш било невозможно да не ја забележите дебелата дама како крева голема врева. Си замислувам како композиторот и неговите пријатели често го посетувале местово заедно со илјадници студенти од блискиот универзитет во кој немало пристојна кафетерија. Факултетот за Социологија Пандион … па има ли подобро место за доживување и набљудување на социјално однесување во нашата култура на пиење кафе од плоштадот Неа Смирни?

neasmyrni5_balkon3

И сè изгледа ништовно

И сите седат без да се сомневаат…

Навистина првиот впечаток е дека луѓето овде не се свесни за проблемите во светот и оклоу нив. И да бидеме искрени, студентите доаѓаат овде за да им помине времето помеѓу предавања или да се одмараат. Но, на сите луѓе им е потребно чувство на заедништво во град каде преовладува индивидуализмот и изолираноста, па во таа гужва ќе сретнете парови излезени на романтичен состанок.

Ти си мојата желба

Ти си моето кафе и цигара!

neasmyrni7_balkon3

Времето проаѓа, некои луѓе се заминати и многу барови се затворени и заменети со други. Адонис се повлече во просториите на мезанинот, друг бар се отвори на приземјето, но и двете места се доволно прометни. Графитите избледуваат но се заменуваат со нови. Плоштадот никогаш не престанал да биде референтна точка за социјализирање, за детска игра, за младите родители да ги прошетаат бебињата и нивните колички.

neasmyrni14_balkon3

Повремено ќе забележите понекој уличен продавач од далечни земји како Судан или Сенегал. Алкистис Протопсалти, пеачот на оваа песна, доаѓа од Александрија, Египет. Поголемиот дел од населението овде имаат корени во еден далечен град, Измир во Турција. Плоштадот и и неговата околина се внимателно планирани и изградени во 1930тите, со цел да им помогнат на жителите да се вселат во нивниот нов дом кој го нарекуваат “Нов Измир” – (Nea Smyrni).

neasmyrni13_balkon3

Што и да проживуваме сега веќе сме го виделе,

Како сцена од некој друг филм,

Драга целиот свет може вака да живее,

Ајде! Те честам кафе на плоштад!

neasmyrni8_balkon3

Плоштадот официјално нема име. Бил планиран како отворен простор за користење на целата заедница, единствен кварт во Атина на кого му е дадена оваа привилегија. Еден градоначалник од 1970тите го поплочил плоштадот со бетон, изградил огромен споменик и многу водени каскади и езерца (порано можеле да се видат патки како пливаат овде).

neasmyrni9_balkon3

Локалните жители велат дека изгледа чудно, но не сакаат да го сменат. Секое дете овде пораснало обидувајќи се да стигне до врвот на бетонската пирамида за потоа горделиво да се спушти по лизгалката – самата градба ја задржала првобитната цел: сенка за уличните продавачи на кафе.

nea smyrni20_balkon3

nea smyrni12_balkon3 nea smyrni16_balkon3

Песната избледува многу бргу и звуците се заменети со смеа и со луѓе кои учествуваат во забавата на различни начини. На крајот сепак има воздишка. “Зошто?”

Но тоа е друга приказна… сигурна сум и друга песна!

«O Adonis», 1985

Софија Николаоу

Коментари