Српските слави се легендарни. По нив се пишувале песни, за нив се снимале филмови.
Според православната христијанска традиција на овие простори, православните семејства си избираат светец како заштитник на домот, и денот на тој светец се прославува со семејството, роднините и пријателите. Тоа секогаш значи многу јадење и пиење, а во српските семејства и многу видови месо, повеќе видови домашна ракија од разни овошја итн. Чашите никогаш не се испразнуваат без домаќинот да ги дополни, а чиниите не можат да станат ни полупразни.
На Света Петка бевме кај српското семејство Сталетовиќ во Брезовица, на Косово. Тие беа наши домаќини, ова беше нивната домашна слава. Како си поминавме? Ни се потврдија сите стереотипи за српските слави, па заклучокот може сам да се изведе. Убаво беше да се види таква позитивна атмосфера во Косово, место од каде што веќе петнаесетина години не доаѓаат многу пријатни вести. Овде немаше непријатности, само луѓе што барем тој ден и тој миг уживаа во животот.
Но тешко е приказните од Косово да останат позитивни до крајот. Брезовица, која се наоѓа на северните падини од Шар Планина, е еден заборавен скијачки центар. Има и жичници и ски-лифтови, но работи без полн капацитет, а и онака до неа тешко се стигнува по тесниот и недоволно одржуван пат. Локалните жители велат дека кога ќе падне многу снег е супер за скијање, но ако патот не се расчисти, никој нема да дојде. Ски-центарот е се` уште во државна сопственост, работи со тоа што го има и одвај се одржува. Поради познатите политички недоразбирања, властите во Приштина и во Белград не можеле да се договорат кој треба да најде инвеститори и да го приватизира, за повторно да се наполни со туристи и да му се врати стариот дух и шарм.
Брезовица е едноставно прекрасна, особено наесен. Сите тие бои како да не се вистински, како да му дале четка на дете од основно училиште и да му рекле да ја нацрта есента. Дворот од црквата „Свети Стефан“, високо на ридот над Брезовица, е најдобриот видиковец. Врвовите блескаат под ниското сонце, некои од нив веќе уловиле малку снег, а под нив шумите ги шараат падините.
Подолу, пак, е самото село. Заспано под Шар Планина. Огромниот хотел „Нарцис“ се уште доминира во средината. Не го носи името залудно. Брезовица е доволно убава за да може да се вљуби во самата себе. Но хотелот, таков затворен и надвор од функција, делува застрашувачки.
Изгледа дека ќе помине уште многу време додека ова идилично планинско селце стане нов балкански Сент Мориц. За таа титула веќе се борат и некои ски-центри што се многу понапредни од него, каде што се вложени милиони. Но тоа не значи дека не може да се ужива и во оваа Брезовица, каква што е сега. Не е недопрена, била допрена и оставена, па сега е повторно автентична.
Каде на друго место може да изнајмите скии од киоск што се наоѓа веднаш до кокошарник? Каде може да одите кон скијачките терени разминувајќи се со стадо крави? Каде ќе ве поздрават толку многу домаќини додека работат во своите мали градини, цепат дрва или ги хранат домашните животни? Само овде.
На крајот приказната од Брезовица сепак е позитивна. Само треба позитивно да се гледа на неа.
Гоце Трпковски