Водич низ СКОПЈЕ

ГРЧКИ ОСТРОВ ПОД АКРОПОЛ

Приказна за една необична населба и нејзините жители

anafiotika1_balkon3

Во 1840-тите Баварскиот Крал кој владеел со Грција ги повикал најдобрите ѕидари во земјата да изградат палата за новиот крал во новиот главен град. Ѕидарите пристигнале од еден мал остров во Кикладите наречен Анафи. Но, властите не им обезбедиле сместување па така тие биле приморани сами да си изградат куќи на начин на којшто се гради во Егејот: искачени на карпест рид, со местоположба која ги брани од природните појави со стратешки поглед на градот.

Ридот бил карпата – Акрополис, а локацијата била наречена Плака. Горниот дел на Плака (денешниот стар град на Атина) станал познат како Анафиотика (населба Анафи). Наскоро, многумина од островите Киклади дошле овде да работат бидејќи имало голема потреба од вешти ѕидари, дрводелци, каменоресци и луѓе кои знаеле да работат со мермер. Една населба во Анафиотика се вика Тиниака (доаѓа од островот Тинос), чиишто мермерни градби од неокласицизмот на 19тиот век се примамлива глетка за секој посетител на Атина. Сепак, малкумина знаат за скромните домои во кои живееле мајсторите, а со текот на годините, археолозите срушиле голем дел од куќите на осровјаните за археолошки ископувања. Па така, денес можат да се видат околу 45 домови кои се сочувани и сокриени во внатрешниот дел на лавиринтот на уличките низ Плака.

anafiotika2_balkon3

Тргнете право од улицата Трасилу (Thrasyllou), спроти метро станицата Акропол (Acropolis), и ќе стигнете до малата црква посветена на Свети Ѓорѓија која го обележува влезот на Анафиотика.

anafiotika3_balkon3 anafiotika4_balkon3

Архитектурата на Егејот е првото изненадување. Мали, бели коцкасти куќички наредени долж тесни, кривулести улички се разликуваат значително од стилот на остатокот од Плака. Веднаш ве обзема чувство дека сте на некој остров од Кикладите. Постерите од Анафи ја интензивираат илузијата.

anafiotika5_balkon3 anafiotika6_balkon3

Друго уникатно обележје се броевите на куќите: првата куќа некогаш изградена е број 1, втората изградена (иако е оддалечена неколку метри) е број 2 и така натаму. Куќите денес се изградени врз остатоците на глинените живеалишта кои биле градени за неколку дена за да обезбедат итно сместување за островјаните. Во некои случаи кучите се до половина залепени за карпата  – обичај и пракса кај жителите на островите Киклади.

anafiotika7_balkon3 anafiotika8_balkon3

Но, она што најмногу зачудува е фактот што жителите на Анафиотика всушност не сакаат да си заминат и остануваат да живеат со генерации. Спротивно на останатиот дел на Плака, нивниот мал град-остров останал недопрен до  1980тите, периодот на реставрација на стариот град (кога многумина претходни сопственици биле поттикнувани да продадат и заминат). Овој процес ја претворил Плака во една нежна, тивка населба, но ги покачил цените на недвижностите до небо и сега се достапни единствено за богатите. Но, ова не е случај со Анафиотика.

anafiotika9_balkon3

“Да, мора да платиме цена”, вели еден 55годишен жител, кој е овде роден и пораснал во домот на неговите родители. “Ние го сакаме нашето мало село но постојано се чувствуваме запоставени. Постојано има проблеми со снабдувањето со струја и вода, и водоводната мрежа никогаш не е била завршена до крај. Жителите велат дека честопати се поплавуваат малите улички поради тоа што не постои одвод за водата која се слева низ карпата.

“Како и да е, ние не сакаме да заминеме”, вели друг, триесетгодишен жител. “Секое утро се симнуваме долу во градското лудило, одиме на работа, и навечер коге ќе се вратиме умот ни е повторно смирен.”

anafiotika10_balkon3

Младите и старите живеат во едно мини општество кое се држи заедно. Населбата обезбеди засолниште за бегалците од војната во Мала Азија во 1920тите и ги прифаќаше сиромашните. Неколкумина уметници и имигранти дојдоа да живеат овде и со текот на времето се вклопија во едноставниот начин на живот. Архитекти, социолози и многу други ја проучувале уникатната комбинација на старото и современтото, урбаното и руралното во овој кварт.

anafiotika11_balkon3

Понекогаш камерата ќе забележи моменти на заедништво, како последните слики на соседи кои на крајот на денот се собираат на чаша рецина, одненадеж им се придружува еден познат музичар кој свири стари атински серенади на својта гитара и сите заедно пеат. Додека шетав денес, вообичаената пладневна тишина беше прекината од соседите кои го поздравија раѓањето на едно новороденче, внук на еден од соседите.

Јас мислам дека и покрај сериозните проблеми ние можеме да им позавидиме на животниот стандард. Откако Атина се претвори во „Бетонски град“ сите се жалат на дека го изгубивме чувството на заедништво и грижа за другите, нешта кои беа интегрален дел од општествениот живот до пред неколку генерации. Сега е предоцна и треба да се справиме со поинакви проблеми кои се многу посериозни. Но, мислам дека овие луѓе имаат среќа.

anafiotika12_balkon3

Ако решите да поминете низ Анафиотика бидете тивки бидејќи тое е резиденцијална населба. Најдобро е да ја посетите рано навечер во текот на летото кога животот се одвива на отворено. Најчесто ќе видите луѓе како седат во дворовите или низ малите улички и се навикнати на туристи кои проаѓаат па би било фино да ги поздравите и да се насмевнете!

anafiotika13_balkon3

Софија Николау

 

 

Коментари