Έφτασε και αυτή η εποχή του χρόνου, όπου στην καρδιά των Σκοπίων, βαθιά στην Στάρα Τσάρσια της πόλης, όλα έχουν το χρώμα των αποχρώσεων του κρεμμυδιού. Θάλασσα πράσινων μπουκέτων, πλέκει αρμονικό κύμα σε κάθε επαφή με το παλαιό ήρεμο καλντερίμι, σε αυθεντικό περιβάλλον. Σε ερειπωμένες πύλες, σας υποδέχεται αράδα χαμογελαστών προσώπων. Στα Σκόπια της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Στο Χάνι του Κούρσουμλι.
Ξεκίνησε το Μάκεντοξ. Τρίτο στην σειρά. Φεστιβάλ δημιουργικού ντοκυμαντέρ. Γεγονός, το οποίο πεισματικά και υπερήφανα οδεύει το δρόμο προς την παραδοση. Εκεί όπου και στην ουσία ανήκει. Δημιουργημένο από ομάδα ανθρώπων, οι οποίοι κάθε χρονιά, όλο και περισσότερο μοιάζουν με μια μεγάλη οικογένεια, η οποία εύχεται ανοιχτά το καλως ήρθατε στους τακτικούς επισκέπτες της τοποθεσίας και αυτούς που καταφτάνουν εκ προθέσεως. Στο υπέροχο περιβάλλον του οικείου καραβάν-σαράι, του Χανιού Κούρσουμλι, η οικογένεια αυτή με κρεμμυδάκια στα υψωμένα της χέρια, ανακύρηξε την έναρξη του φεστιβάλ.
Το θαυμάσιο αυτό ταξίδι, ξεκίνησε με το ντοκυμαντέρ „Ο κουρασμένος ταξιδιώτης“. Έργο του κοσμήτορα των μακεδόνικων ντοκυμαντέρ, Μπλάγκοϊ Ντρνκοβ. Του πρώην γείτονά μου. Ο άνθρωπος με εργαστήριο πίσω από το πλούσιο κορδόνι κερασιών, όπου κρυβόταν ο μυστικός κόσμος της συγκίνησης, στην οδό Όρτσε Νίκολοβ 106, στο Ντέμπαρ Μάαλο, ο οποίος όλη του τη ζωή την αφιέρωσε στην καταγραφή της μακεδόνικης παράδοσης, τέχνης και πολιτισμού, μέσω της πλούσιας του δημιουργίας, αφιερωμένης και στην καλλιτεχνική φωτογραφία. Ο θρύλος, ο οποίος πρόσφατα αναχώρησε για τους θρύλους, έλαβε τον σεβασμό και την αναγνώριση που του άξιζε, από τους συναδέλφους και διαδόχους του. Από τον πλούσιο θησαυρό του Ντρνκοβ, η ιστορία για το θαρραλαίο τρένο, το μικρό τσαγερό και το δυτικό τμήμα της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, η οποία γυρίστηκε το μακρινό 1961, ξεκίνησε το ταξίδι αυτό, το οποίο διαρκεί οχτώ μέρες και φέρνει μαζί του 62 δημιουργίες παγκόσμιας και εγχώριας παραγωγής, εργαστήρια, εκθέσεις και συζητήσεις. Πολλοί ήταν αυτοί που έμειναν μπερδεμένοι μετά τη λήξη αυτής της ταινίας, αλλά, η ζεσταμένη ατμομηχανή, συμβολικά μας πήγε όλους μας σε προορισμό όπου μας περίμεναν κάποια διαφορετικά „Μωράκια“ στενά συνοδευμένα από τη „Μαμά Αφρική“ στο δρόμο προς την „Άγρια φύση των μεγάλων επιθυμιών“ η οποία σε όλες τις αδιόρθωτες ρομαντικές ψυχές θα ξυπνήσει τη „Νοσταλγία του φωτός“ προστατευμένη από τον „Νυχτερινό φύλακα“ κάπου εκεί στον κόσμο της φαντασίας. Στην „Παραλία της Βομβάης“, όπου όλοι μας είμαστε „Τέτοιοι όπως είμαστε“, μαγεμένοι από τη „Ψευδαίσθησή“ μας και τον καημό που περιγράφεται στη „Μια γυναίκα – ένας αιώνας“. Όλοι υπο την σκέπη του καλού μου φίλου „Ρέντακ“. Ουράνιο τόξο διαφόρων τόνων, για όλα τα γούστα.
Μετά το φεστιβάλ των Σκοπίων, το οποίο λήγει στις 22 Ιουνίου, το Μάκεντοξ συνεχίζει την περιπέτειά του. Περιοδεύων κινηματογράφος, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, θα μεταβεί στην περιοχή της Μαλεσέβια. Οι δημιουργικές ιστορίες ντοκυμαντέρ, θα φτάσουν ως το Μπέροβο, το Πέχτσεβο, το Ντβόριστε, το Ράτεβο, το Βλαντιμίροβο, το Ρουσίνοβο, το Τσρνιχ, το Παντσάρεβο, το Μπλάτετς και το Μιτράσιντσι.
Ευχάριστο αεράκι έπνεε ανάμεσα στους τρούλους του χανιού, το οποίο κάποτε έλαμπε δυνατά από το μολύβι και στην έναρξη του φεστιβάλ, έλαμψε και πάλι από τη θετική ενέργεια που επικρατούσε. Πάνω από τα κόκκινα αψιδώματα, ο ήρεμος ουρανός απεκάλυπτε τα αστερικά του φώτα, μέσα στη ζεστή καλοκαιρινή νύχτα. Προς τύχη ολίγων, και σε μας σιγά σιγά, δυναμώνει νέος άνεμος. Κινητήρας, ανυψωτής των ιστίων ενός ισχυρού και ποιοτικού πολιτιστικού κύματος. Το Μάκεντοξ αποτελεί ιστορία, η οποία εξαρτάται απ΄όλους μας. Ιστορία που κάποια μέρα θα αφηγούμαστε στα εγγόνια μας. Και γιατί όχι. Όπως από τους παππούδες μας ακούγαμε για το μικρό τσαγερό. Το θαρραλαίο τρένο του έργου του Ντρνκοβ. Του ανθρώπου που πρόσφατα μας άφησε ενέχυρο να φροντίζουμε τον τομέα των ντοκυμαντέρ.
Γκόραν Ίγκιτς
Φωτο: Γκάλινα Στράτσκοβα, Φιλ Λάμπρον