ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ BALKON3 ΜΕ ΤΗΝ NERMIN MOLLAOGLU, ΠΡΑΚΤΟΡΑ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Η NerminMollaoglu είναι μία από τις καλύτερες στο είδος της στην Ευρώπη. Είναι φανατική θαυμάστρια της λογοτεχνίας, και με τη δουλειά της συνδέει τις χώρες των Βαλκανίων διοργανώνοντας συναντήσεις, φεστιβάλ και προγράμματα υποτροφιών, τα οποία βοηθούν στην προώθηση μιας ευρύτερης εικόνας για την Ευρώπη. Δεν είναι εύκολο, όπως λέει και η ίδια, και θα πρέπει να έχεις στρατηγική. Έχει συνεργαστεί με αρκετούς εκδοτικούς πράκτορες από τη Δημοκρατία της Μακεδονίας από την αρχή της λειτουργίας του «Kalem», του εκδοτικού της πρακτορείου, και από την προηγούμενη χρονιά είναι συνεργάτης του Διεθνούς Λογοτεχνικού Φεστιβάλ Pro-ZABalkan, το οποίο διοργανώνεται στην πόλη των Σκοπίων.
1.Εκπροσωπείτε περίπου 80 Τούρκους συγγραφείς σε όλο τον κόσμο, κι αυτός είναι ένας εντυπωσιακός αριθμός. Υπάρχει παγκόσμιο ενδιαφέρον προς τους Τούρκους συγγραφείς και ποιο λογοτεχνικό είδος είναι το πιο δημοφιλές στους αναγνώστες;
-Εκπροσωπούμε εκατοντάδες συγγραφείς. Βλέπετε, κανένας δε θα έρθει να ζητήσει ένα βιβλίο στην τουρκική, τη σλαβομακεδονική ή οποιαδήποτε άλλη γλώσσα. Θα πρέπει εμείς να καλλιεργήσουμε το σχετικό ενδιαφέρον. Έτσι, παρακολουθώ πολλές εκθέσεις βιβλίου και φεστιβάλ
σε όλο τον κόσμο και αυτός είναι ο κρυφός μας στόχος στο Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Tanpinar της Κωνσταντινούπολης. Μετά από οχτώ χρόνια εμπειρίας καταφέραμε να αποκτήσουμε πάνω από 1.200 επαφές για 42 γλώσσες. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι για αυτό και μας δίνει κίνητρο να εργαστούμε ακόμα πιο σκληρά. Έως τώρα έχουμε πουλήσει βιβλία στη σλαβομακεδονική όπως τα «IliIli», «Bata», «ArsLamina» και «Tabernakul».
2. Συνεργάζεστε με εκδότες της Δημ. της Μακεδονίας από την αρχή του «Kalem» το 2006, και από την προηγούμενη χρονιά συνεργάζεστε με το Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Pro–ZABalkan που πραγματοποιείται στα Σκόπια. Είστε ευχαριστημένη με αυτή τη συνεργασία;
– Συνεργαστήκαμε με τη χώρα σας και άλλες χώρες των Βαλκανίων από τα πρώτα βήματά μας. Το 2009 διοργανώσαμε το πρώτο Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Tanpinar της Κωνσταντινούπολης και αρχίσαμε να αναζητούμε φεστιβάλ σε άλλες χώρες. Πριν από δύο χρόνια, ο Dejan Trajkoski, διοργανωτής του Διεθνούς Λογοτεχνικού Φεστιβάλ Pro–ZABalkanεπικοινώνησε μαζί μαςκαι μας ενημέρωσε σχετικά με το ενδιαφέρον για την τουρκική λογοτεχνία. Διοργανώνουμε ένα πρόγραμμα μελετών στα πλαίσια του φεστιβάλ και ο Dejan δήλωσε συμμετοχή. Συνήθως λαμβάνουμε γύρω στις 200 αιτήσεις για αυτό το πρόγραμμα και μόνο 20 συμμετέχοντες περίπου επιλέγονται από Τούρκους συγγραφείς. Ήμαστε πολύ ευχαριστημένοι που ο Dejan έγινε μέλος της παρέας μας το 2013 και έτσι αποφασίσαμε να συνεργαστεί το φεστιβάλ μας με το Pro-ZABalkan.
3. Ποια είναι η κατάσταση στην Τουρκία όσον αφορά τις μεταφράσεις συγγραφέων από τα Βαλκάνια; Υπάρχει κάποιο ενδιαφέρον και ποια χώρα έχει τον μεγαλύτερο αριθμό συγγραφέων μεταφρασμένων στα τουρκικά;
– Υπάρχουναρκετοίμεταφραστέςαπότηντουρκικήστησλαβομακεδονικήγλώσσα, αλλάγιατοαντίστροφοπολύλίγοι, κιαυτόείναικρίμα. Θα ευχόμουν να είχαμε περισσότερους μεταφραστές και για τις δύο γλώσσες, ώστε να μπορούσαμε να διαβάζουμε τα αντίστοιχα λογοτεχνικά έργα. Το ίδιο συμβαίνει και με τους Βούλγαρους συγγραφείς. Έχουμε πουλήσει πολλά βιβλία στα βουλγαρικά, αλλά όχι τόσα πολλά μεταφρασμένα από τα βουλγαρικά στα τουρκικά. Πριν από μερικά χρόνια αρχίσαμε να συνεργαζόμαστε με το Ινστιτούτο Πολιτισμού της Ρουμανίας και έχουμε διοργανώσει πολλά εργαστήρια για μεταφραστές. Και τώρα έχουμε τουλάχιστον δώδεκα Ρουμάνους συγγραφείς, των οποίων έργα έχουν μεταφραστεί στην τουρκική γλώσσα.
4. Η εταιρεία σας ήταν προτεινόμενη για το Βραβείο Αριστείας Διεθνών Εκδοτικών Επιχειρήσεων στην κατηγορία Επίτευξη Εστίασης στην Αγορά, που παρουσιάστηκε στο φετινό Φεστιβάλ Βιβλίου του Λονδίνου. Θα πρέπει να είστε ενθουσιασμένοι που βρεθήκατε ως φιναλίστ μεταξύ των καλύτερων εκδοτικών οίκων του κόσμου.
– Σίγουρα αποτελεί μεγάλη τιμή. Δουλεύουμε σκληρά, αλλά όχι μόνο για υποψηφιότητες ή βραβεία. Τα βραβεία μάς κάνουν ευτυχισμένους. Οι εκδόσεις βιβλίων δεν αποφέρουν τεράστια κέρδη κι έτσι είναι σημαντικό οι άνθρωποι να αναγνωρίζουν τη σκληρή μας προσπάθεια. Επίσης, πιστεύω ότι δουλεύω για τη χώρα μου και προσπαθώ να παρουσιάσω την τουρκική λογοτεχνία στον κόσμο και, την ίδια στιγμή, να παρουσιάσω όχι και τόσο γνωστά λογοτεχνικά έργα στο τουρκικό κοινό. Πρόκειται για αμφίδρομη διαδικασία. Νομίζω ότι για αυτό το λόγο προτάθηκα για το βραβείο. Τα βραβεία πράγματι μας ευχαριστούν. Δε μπορείς να κερδίσεις πολλά στο χώρο μας, αλλά μας αρέσει πάρα πολύ να προωθούμε λογοτεχνία που δεν είναι πολύ γνωστή στα τουρκικά. Είναι αμφίδρομη διαδικασία και υποθέτω ότι για αυτού του είδους τη δουλειά προταθήκαμε για το βραβείο.
5. Πως αναμιχθήκατε στις εκδοτικές επιχειρήσεις;
– Ξεκίνησα να δουλεύω στον κλάδο τυχαία. Σπούδασα νοσηλευτική και μαιευτική και έγινα νοσοκόμα το 1993 όταν ήμουν 18 ετών. Εργάστηκα ως νοσοκόμα σε χειρουργείο και ως μαία στην Κύπρο και στην Edirne. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αποφοίτησα από το Τμήμα Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Trakya. Έλαβα το μάστερ μου από το Πανεπιστήμιο του Connecticut. Όσο σπούδαζα στις Η.Π.Α. εργάστηκα ως οικιακή βοηθός και εθελόντρια στον Ερυθρό Σταυρό. Μετά τα γεγονότα της 11ης Σεπτεμβρίου ήθελα να επιστρέψω στην όμορφη πατρίδα μου, την Πόλη, αλλά δε μπορούσα. Έκλαιγαγιααυτό. Αλλά μια μέρα πήγα με το φέρι από την ασιατική στην ευρωπαϊκή πλευρά της Πόλης και συνάντησα μια καθηγήτρια από το τμήμα. Μίλησα μαζί της, δεν την ήξερα από πριν, ούτε το όνομά της δε μου ήταν οικείο. Με κάλεσε να παρακολουθήσω το μάθημά της ως ακροάτρια. Μου άρεσε η ιδέα και την επόμενη μέρα βρέθηκα σε ένα τεράστιο πανεπιστημιακό κτίριο. Μετά από αρκετές εβδομάδες πρότεινε τον εκδοτικό οίκο.
«YKY» ως συντονιστή για τα πνευματικά δικαιώματα των συγγραφέων. Εργάστηκα για τρία χρόνια για έναν από τους πιο επιφανείς εκδοτικούς οίκους του κόσμου. Το 2005 έφυγα με το σύζυγό μου τον Mehmet Demirtas (του οποίου η μητέρα γεννήθηκε στην καρδιά των Βαλκανίων, το Κόσοβο) και φτιάξαμε το Εκδοτικό Πρακτορείο «Kalem».
Srebra Gorgijevska