Το Φίλιγκρι αποτελεί μια από τις ωραιότερες τεχνικές επεξεργασίας μετάλλου. Επί αιώνες τώρα, με αυτή την τεχνική δημιουργούνται κοσμήματα και διάφορα διακοσμητικά αντικείμενα, τα οποία θαυμάζουμε και σήμερα. Υπάρχουν όμως και άλλοι τρόποι χρήσης της τέχνης του φίλιγκρι και έτσι, εκτός από το ασήμι, το καλύτερο υλικό για κατασκευή ειδών φίλιγκρι είναι η ασημένια κλωστή. Αυτή η εξειδικευμένη τεχνική και σπάνια τέχνη, χαρακτηριστική για την περιοχή αυτή, απαιτεί, κατά τη διάρκεια της χειροποίητης επεξεργασίας μοναδικών έργων, μεγάλη υπομονή και αγάπη.
Η κάτοικος Σκοπίων, Ρόσα Μάνεβσκα, στο επάγγελμα νομικός, δημιουργεί εικόνες από ασημένια κλωστή. Περισσότερα από δέκα χρόνια δημιουργεί έργα χειροτεχνίας και μαζί με μερικές άλλες γυναίκες από τη Δημοκρατία της Μακεδονίας, είναι οι μοναδικοί τεχνίτες φίλιγκρι μ΄αυτό το υλικό. Τα έργα τους είναι μοναδικά, αυθεντικά, σπάνια και αναγνωρίσιμα.
Η αγάπη της Ρόσα για την τέχνη αυτή γεννήθηκε περισσότερο από περιέργεια, δημιουργώντας στην αρχή εικόνες για προσωπική της ευχαρίστηση, ενώ αργότερα και για πώληση. Για αυτή την σπάνια τέχνη, μας είπε ότι δεν είναι δύσκολη, αλλά είναι χρονοβόρα και απαιτεί μεγάλη αφοσίωση και υπομονή και πάνω απ΄όλα αγάπη, επειδή κανείς δε μπορεί να κάνει τη δουλειά αυτή χωρίς αγάπη.
„Από ασημένια κλωστή μπορώ να δημιουργήσω τα πάντα εκτός από πρόσωπα“, δήλωσε η Μάνεβσκα. „Αυτό δεν είναι δυνατό, επειδή η ασημένια κλωστή είναι γυαλιστερή, στιλπνή, ενώ τα πρόσωπα είναι ζεστά και απαιτούν ζεστά χρώματα και έτσι πρόσωπο δημιουργημένο από ασημένια κλωστή θα μοιάζει με μάσκα.“
Εκτός από κλωστή σε ασημένιο και μερικές φορές χρυσό χρώμα, το τελευταίο διάστημα χρησιμοποιεί και κλωστή άλλων χρωμάτων. Τα υλικά τα προμηθεύεται από τα Σκόπια, το Γκόστιβαρ και το Τέτοβο, από γνωστά άτομα στα οποία έχει εμπιστοσύνη.
„Εργάζομαι καθημερινά, αλλά η εργασία αυτή δεν έχει καθορισμένο ωράριο, κάτι που σημαίνει ότι ως επαγγελματίας μπορώ να ασχολούμαι μιάμιση ώρα και έπειτα η κόλλα κάνει απλά τη δουλειά της. Η κλωστή είναι ζωντανή, τα χέρια αρχίζουν μετά από κάποιο χρονικό διάστημα να μπερδεύονται μ΄αυτήν, ενώ η μυρωδιά της κόλλας είναι δυσάρεστη, ερεθιστική και για τα μάτια και για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο ένα διάλειμμα. Έπειτα συνεχίζω με το έργο μου. Εφτά με οχτώ ώρες δουλειάς ημερησίως αρκούν για τη δημιουργία μιας μόνο πεταλούδας“, μας εξήγησε η Μάνεβσκα.
Εώς τώρα δεν έχει χάσει ούτε ένα συμβάν στο οποίο είχε προσκληθεί, όπως στη Δημοκρατία της Μακεδονίας έτσι και έξω απ΄αυτή. Παζάρια χειροτεχνιών, διάφορα σεμινάρια, εκθέσεις σπανίων τεχνών και άλλα παρόμοια. Μέχρι σήμερα έχει κάνει πέντε ατομικές εκθέσεις στη Δημοκρατία της Μακεδονίας για τις οποίες, προς εκπληξή της, το ενδιαφέρον ήταν αρκετά μεγάλο. Έχει μεγάλη επιθυμία να παρουσιάσει τη δουλειά της και εκτός της χώρας της και ελπίζει ότι σύντομα θα λάβει πρόσκληση για κάτι τέτοιο.
„Για τη δουλειά μου υπάρχει ενδιαφέρον όχι μόνο από τους ξένους, αλλά και από το δικό μας λαό όλων των γενεών. Έχω παρεβρεθεί σε περισσότερα εκπαιδευτικά εργαστήρια και ένιωσα ιδιαίτερη έκπληξη, όταν είδα πολλούς νέους να συμμετάσχουν, να ενδιαφέρονται για αυτό το είδος τέχνης και με επιτυχία να φέρουν εις τέλος τις απαιτούμενες εργασίες“, μας αφηγήθηκε η Μάνεβσκα.
Από τα έργα τέχνης της, το πλέον ζητούμενο μοτίβο είναι η πεταλούδα, εμπνευσμένη από την εθνική καρφίτσα της χώρας, παλαιό έργο του γνωστού καλλιτέχνη Βάγγελ Ντέρεμπαν, η οποία υπάρχει σε 15 χρώματα.
Επίσης, ενδιαφέρον προκαλούν και μοτίβα από την αρχαία Μακεδονία, διάφορα στοιχεία φολκλόρ, παραδοσιακές φορεσιές, κεντήματα και πόρπες. Υπάρχουν όμως και άτομα με ιδιαίτερες απαιτήσεις και προς τεράστια ευχαρίστησή της, οι εντυπώσεις είναι πάντοτε πολύ θετικές.
„Οι νέοι δε ρωτάνε την τιμή, έρχονται, τους αρέσει κάποιο μοτίβο, εάν δεν έχω έτοιμο εκείνη την στιγμή συμφωνούμε να το ετοιμάσω και ξανάρχονται για να το πάρουν. Αγοράζουν τα έργα μου για διάφορες περιστάσεις: γενέθλια, ονομαστικές εορτές, γάμους, αγορά κατοικίας… Με μεγάλη ευχαρίστηση μπορώ να τονίσω ότι δικά μου έργα διακοσμούν τις οικίες του προέδρου, του πρωθυπουργού, του Γενικού Επιτελείου Στρατού της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, πολλών επιχειρηματιών, μέχρι και κάποιων Τούρκων ηθοποιών“, πρόσθεσε η Μάνεβσκα.
Η μεγαλύτερη ευχαρίστηση που της προσφέρει η ασχολία αυτή είναι η έκφραση των προσώπων των πελατών για την τελική έκδοση του έργου. Είναι κάτι το ανεκτίμητο, μας είπε η Μάνεβσκα, η οποία στο τέλος της κουβέντας, μας αποκάλυψε ότι απ΄αυτή την άγνωστη και ξεχασμένη τέχνη, μπορεί κάποιος να καλύπτει τις οικονομικές του ανάγκες και να ζει μια άνετη ζωή.
Κείμενο: Κριστίνα Αγγέλεσκα
Loading ...
