Μας ταξιδεύουν στο παρελθόν, σαν μηχανές του χρόνου. Μας θυμίζουν τα νιάτα μας και τα ανέμελα παιδικά μας χρόνια. Αυτή είναι η δύναμη των κινούμενων σχεδίων. Μερικά από τα κινούμενα σχέδια με τα οποία μεγάλωσαν πολλές γενιές, όπως ο Τομ και Τζέρυ ή ο Μπαγκς Μπάνυ, προβάλονται ακόμη και σήμερα από πολλά τηλεοπτικά κανάλια. Πρόσωπα γνωστά και στους γονείς και στα παιδιά τους.
Πολλά όμως κινούμενα σχέδια απλά εξαφανίστηκαν, οι πρωταγωνιστές τους λες και δεν υπήρξαν ποτέ και μ΄αυτό εξαφανίστηκε και κομμάτι της παιδικής μας ηλικίας. Εάν καθίσετε και προσπαθήσετε να θυμηθείτε τα κινούμενα σχέδια με τα οποία μεγαλώσατε, θα αισθανθείτε τους παλμούς της καρδιάς σας να αυξάνονται και μεγάλη συγκίνηση να σας κυριεύει με κάθε κινούμενο σχέδιο που θα ρθει στο νου σας. Το Μπάλκον3 προσπάθησε να δημιουργήσει έναν κατάλογο κινουμένων σχεδίων που κάποτε ήταν δημοφιλή στις χώρες μας και σήμερα, σαν λείψανα, σπάνια βρίσκουν θέση στα προγράμματα τηλεοπτικών καναλιών. Τα κοινωνικά δίκτυα όμως δίνουν τη δυνατότητα ζωής σ΄αυτά, έστω και μέσω ,,τεχνιτής αναπνοής,,. Στο YouTube βρίσκεται τοποθετημένο μεγάλο μέρος αυτών των καρτούν των παιδικών μας χρόνων. Παρακάτω παρουσιάζουμε μερικά από αυτά, με τα οποία μεγάλωσαν πολλά παιδιά στη Δημοκρατία της Μακεδονίας και την Ελλάδα.
Ελλάδα
Χάιντι
Ίσως οι ελβετικές Άλπεις φάνταζαν μακρυνές για πολλούς, τα παιδιά όμως μπορούσαν να ταξιδεύουν εώς αυτό το μαγικό μέρος της Ελβετίας μέσω των περιπετειών της Χάιντι και του φίλου της Πέτερ. Το κοριτσάκι με τα μαύρα μαλλιά ήταν η πρωταγωνίστρια της δημοφιλούς τηλεοπτικής σειράς κινουμένων σχεδίων, η οποία βασίστηκε στο γνωστό μυθιστόρημα της Γιοχάνα Σπίρι.
Κάντυ Κάντυ
Στην Ελλάδα ήταν δημοφιλή και τα καρτούν που προέρχονταν από την Ιαπωνία και ένα από αυτά ήταν η Κάντυ Κάντυ. Το κινούμενο αυτό σχέδιο ήταν εστιασμένο γύρω από ένα ξανθό κοριτσάκι, πάντα καλοντυμμένο, με φιογκάκια στα μαλλιά και με το όνομα Κάντυ. Η μικρή Κάντυ ήταν ορφανή και προσπαθούσε να ζει τη ζωή της όπως κάθε άλλο παιδί. Πρόκειται για ένα καρτούν που μπορεί να σας κάνει να λυπηθείτε, αλλά κάποιες φορές και να σας φτιάξει τη διάθεση.
Η Οδύσσεια του Διαστήματος
Αυτό το γαλλο-ιαπωνικό κινούμενο σχέδιο έγινε πολύ δημοφιλές στην Ελλάδα, πολύ απλά επειδή αποτελούσε, κατά κάποιο τρόπο, μια επιστημονικής φαντασίας συνέχεια της ελληνικής μυθολογίας σχετικά με τον Οδυσσέα. Η ιστορία εκτελισσόταν τον 31ο αιώνα μ.Χ. κάτι που για τα παιδιά της Ελλάδας ήταν ιδιαίτερη πρόκληση – να ρίξουν μια ματιά για το πώς θα ήταν στο μέλλον τα πρόσωπα για τα οποία μάθαιναν στο σχολείο ή διάβαζαν σε βιβλία. Εκεί υπήρχαν διαστημόπλοια, Έλληνες θεοί, ήρωες και μεγάλη δράση. Η Οδύσσεια του Διαστήματος ήταν ένας συνδυασμός φουτουρισμού και μυθολογίας και προκαλούσε πολλά παιδιά να ονειρεύονται για την ύπαρξη ζωής έξω από τον πλανήτη μας.
Δημοκρατία της Μακεδονίας
Το αρκουδάκι Ούσκο
Πριν από 20 περίπου χρόνια, όλα τα παιδιά στη Δημοκρατία της Μακεδονίας, όπως σίγουρα και σε άλλα μέρη της Ευρώπης, κάθονταν μπροστά στις οθόνες των τηλεοράσεών τους, κάπου μετά τις 19.00 η ώρα, λίγο πριν τη μετάδοση των ειδήσεων. Όχι, τα παιδιά δεν ενδιαφέρονταν καθόλου για τις νέες ειδήσεις όπως κάνουν σήμερα, απλά περίμεναν να αρχίσει το αγαπημένο τους κινούμενο σχέδιο – το αρκουδάκι Ούσκο. Το πολωνικό αυτό καρτούν, το οποίο δημιουργήθηκε τη δεκαετία του ΄70, ήταν απλό και το αρκουδάκι Ούσκο, ο κεντρικός ήρωας, ήταν ένα γλυκούλικο αρκουδάκι, το οποίο μάθαινε τα παιδάκια να είναι καλά, δίκαια προς τους φίλους τους και υπάκουα στους μεγαλύτερους. Το πρόγραμμα αυτό ενεργούσε ως ηρεμιστικό χάπι στα παιδιά και μόλις το έβλεπαν ως το τέλος, κοιμόντουσαν αμέσως, αφήνοντας τους μεγαλύτερους να δουν με την ησυχία τους τις ειδήσεις που ακολουθούσαν. Σήμερα, το Αρκουδάκι Ούσκο δε μεταδίδεται από κανένα τηλεοπτικό κανάλι της Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
http://www.youtube.com/watch?v=64msTghcyYw&feature=player_detailpage#t=3s
Το Καγκουρό Όπα-Όπα
Ένα ακόμη από την πλειάδα κινουμένων σχεδίων πολωνικής δημιουργίας με μεγάλη δημοτικότητα στα Βαλκάνια, ήταν και το Καγκουρό Όπα-Όπα. Το κινούμενο αυτό σχέδιο ήταν σαν ανοιχτή εγκυκλοπαίδεια για τα ζώα, μέσω της οποίας τα παιδιά μάθαιναν για διάφορα είδη ζώων, για τις συνήθειές τους και την τροφή τους. Μέσω του προγράμματος αυτού, οι μικροί τηλεθεατές γνωρίζονταν με την αλεπού και την πονηράδα της, με το λύγκα και με πολλά άλλα ζώα. Ήταν ένα από τα πολλά καρτούν της εποχής εκείνης που φρόντιζε για τη μόρφωση των παιδιών.
http://www.youtube.com/watch?v=64msTghcyYw&feature=player_detailpage#t=3s
Ο Καθηγητής Μπαλταζάρ
Μπαλ, Μπαλταζάρ, Μπαλ, Μπαλταζάρ… Πριν από δύο δεκαετίες δεν υπήρχε κανείς που να μην ξέρει το εισαγωγικό τραγούδι ενός από τα πλέον δημοφιλή βαλκανικά κινούμενα σχέδια – του Καθηγητή Μπαλταζάρ. Ήταν ένα από τα αγαπημένα καρτούν και των μικρών, αλλά και των μεγάλων. Το κροατικό αυτό κινούμενο σχέδιο, μέσω του συμπαθητικού καθηγητή Μπαλταζάρ, του γεροντάκου με τη λευκή γενειάδα, τα γυαλιά και το μαύρο κύλινδρο, ενθάρρυνε τα παιδιά να αγαπήσουν την επιστήμη, να φαντάζονται και να βοηθούν τους συνανθρώπους τους. Πιστεύετε ή όχι, πριν από μερικές δεκαετίες, αυτό το τότε γιουγκοσλαβικό κινούμενο σχέδιο, το έβλεπαν τα παιδιά πολλών χωρών, από την Ελλάδα ως την Ιταλία, το Ιράν και τον Καναδά, μέχρι και τη Ζιμπάμπουε.
http://www.youtube.com/watch?v=j9Ii95Z9InY&feature=player_detailpage#t=388s
Μπάιουμ-Μπάιουμ (La Linea)
Με ελάχιστα γραφικά, απλό, χωρίς εφέ και θεαματικές σκηνές, διασκεδαστικό όμως και ,,κολλητικό,,. Έτσι εν συντομία μπορούμε να περιγράψουμε αυτό το κινούμενο σχέδιο, το οποίο ήταν γνωστό εδώ σαν Μπάιουμ Μπάιουμ και που σε κυριολεκτική μετάφραση σημαίνει Γραμμή. Το παιχνίδι με τις γραμμές που ο Ιταλός δημιουργός έπαιζε με το κύριο πρόσωπο, στην ουσία όριζαν τη μοίρα αυτού, εάν θα πέσει σε παγίδα που ο δημιουργός του έστηνε ή θα βγει από την άλλη μεριά, με τη βοήθεια και πάλι του δημιουργού. Το κύριο πρόσωπο βρισκόταν σε συνεχή καυγά με το δημιουργό του, ο οποίος επικοινωνούσε μαζί του ζωγραφίζοντας ή σβύνοντας κάποια από τις γραμμές. Το Μπάιουμ Μπάιουμ έλαβε τη μορφή cult καρτούν και ο πρωταγωνιστής του εμφανίστηκε σε πολλές διαφημίσεις και βίντεο κλιπ, μεταξύ των οποίων και σ΄ένα του γνωστού καλλιτέχνη Jamiroquai.
Καλημέρο
Ένα ακόμη ιταλικό κινούμενο σχέδιο που έγινε πασίγνωστο έξω από τα σύνορα της χώρας του και φώλιασε στα Βαλκάνια, όπου πασίγνωστη έγινε και η κλασική φράση του Καλημέρο – Δεν υπάρχει δικαιοσύνη. Ο Καλημέρο μάθαινε τα παιδιά ότι ο κόσμος είναι άδικος, αλλά κατά κάποιο τρόπο γκρέμιζε και τις μπαριέρες των διακρίσεων. Ο Καλημέρο ήταν το μοναδικό μαύρο πουλί στην οικογένειά του. Πολλά ήταν τα παιδιά που μεγάλωσαν παρέα με τα ευτυχήματα και τα δυστυχήματα του Καλημέρο.
Δημοφιλή καρτούν και στην Ελλάδα και στη Δημοκρατία της Μακεδονίας
Μετά από συζήτηση που είχαμε με τους συναδέλφους μας από την Ελλάδα, φέρνοντας στην επιφάνεια μνήμες του παρελθόντος, είδαμε ότι υπήρχαν και κινούμενα σχέδια που ήταν δημοφιλή το ίδιο χρονικό διάστημα και στην Ελλάδα και στη Δημοκρατία της Μακεδονίας. Παρακάτω παρουσιάζουμε μερικά απ΄αυτά που δε μπορούμε να ξεχάσουμε ποτέ και που πάντοτε θα αποτελούν μέρος του παιδιού μέσα μας, άσχετα από την πλευρά των συνόρων που βρισκόμαστε:
Σπορτ Μπίλι
Εάν στο πρώτο κινούμενο σχέδιο υπήρχε ηρωίδα, στο καρτούν αυτό το κύριο πρόσωπο είναι το θαρραλαίο και πανέξυπνο αγοράκι, ο Μπίλι. Ο Σπορτ Μπίλι καταγόταν από το όρος Όλυμπος και αυτό αποτέλεσε αιτία να προβάλεται στην Ελλάδα και να λάβει μεγάλη δημοτικότητα. Το αγοράκι ταξίδευε στο χρόνο και στο χώρο και παρακολουθούσε διάφορα αθλητικά γεγονότα, προβάλοντας τις υψηλές ηθικές αξίες και το fair play. Πάντοτε μαζί του κουβαλούσε το μαγικό του τσαντάκι από το οποίο έβγαζε διάφορα αντικείμενα, τα οποία το βοηθούσαν να νικήσει στις περιπέτειές του. Πιστοί του σύντροφοι ήταν το κοριτσάκι Λίλυ και το σκυλάκι που ήξερε να μιλάει, ο Βίλι. Μεγάλος τους εχθρός ήταν η κακιά βασίλισσα Βάντα.
Μπόλεκ και Λόλεκ
Μια ακόμη απόδειξη για την μεγάλη επιτυχία των κινουμένων σχεδίων που κατάγονταν από την Πολωνία ήταν και το καρτούν Μπόλεκ και Λόλεκ, το οποίο έχει για τα καλά φωλιάσει στην συλλογική μνήμη των παιδιών που μεγάλωναν τη δεκαετία του ΄80 σε Ελλάδα και Δημοκρατία της Μακεδονίας. Για το καρτούν αυτό δεν υπήρχε ανάγκη μεταγλωτισμού ή υποτίτλων, επειδή απλά σ΄αυτό δεν υπήρχε κανένας απολύτως διάλογος. Παρόλα αυτά, το καρτούν αυτό, με το δικό του τρόπο, ήταν πολύ διασκεδαστικό και ,,κολλητικό,,. Η σειρά αυτή, με τα δύο αδέρφια και τις αστείες περιπέτειές τους, θεωρείται ως το πλέον επιτυχημένο κινούμενο σχέδιο που προήλθε από την Πολωνία. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, ότι επιτρέπηκε η προβολή του και στο Ιράν μετά την επανάσταση του 1979.
Πιθανώς αξίζουν ακόμη εκατοντάδες κινούμενα σχέδια να αναφερθούν στο κείμενο αυτό, αλλά τα πρώτα που η ομάδα του Μπάλκον3 θυμήθηκε είναι αυτά που παρουσιάστηκαν παραπάνω, στην προσπάθεια να φέρει στην επιφάνεια μνήμες του παρελθόντος.
Περισσότερα για κάποια άλλα καρτούν στην επόμενη συνέχεια αυτού του κειμένου. Εώς τότε, γράψτε μας ποιά ήταν τα δικά σας αγαπημένα κινούμενα σχέδια, μοιραστείτε μαζί μας τις αναμνήσεις σας και ενθαρρύνετέ μας να γράψουμε γι΄αυτές. Απολαύστε τους πρωταγωνιστές των καρτούν και θυμηθείτε τα νιάτα σας ή γνωρίστε για πρώτη φορά τους ήρωες με τους οποίους μεγάλωσαν πολλές γενεές.
(А.М.)
Loading ...
