ΧΡΙΣΤΟΨΩΜΟ

Αγαπημένη παράδοση του Χριστουγεννιάτικου τραπεζιού

 

Το Χριστόψωμο είναι απαραίτητο συστατικό του πιο σημαντικού γεύματος της ημέρας των Χριστουγέννων. Στο μυρωδάτο αυτό καρβέλι, το σήμα του σταυρού και τα ολόκληρα καρύδια είναι ο επικρατέστερος τρόπος διακόσμησης, όμως συχνά θα το βρούμε διακοσμημένο και με σχήματα εμπνευσμένα από το ζωικό ή φυτικό βασίλειο. Κάποιες φορές διακοσμείται με ζυμάρι σε σχήμα που μοιάζει με «Β», που συμβολίζει το αλέτρι. Φυσικά, το ψωμί αυτό παρασκευάζεται για τον εορτασμό της γέννησης του Χριστού. Φαίνεται πάντως ότι πρόκειται συνέχεια αρχαιότερης παράδοσης στα πλαίσια των αγροτικών κοινωνιών για την έκφραση ευχαριστιών κατά την ίδια εποχή του χρόνου (το χειμερινό ηλιοστάσιο). Όσον αφορά τη συνταγή της ίδιας της ζύμης (όχι το σχήμα του ψωμιού), παρόμοια υλικά απαντώνται για πολλές διαφορετικές περιστάσεις σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, όπως το περίφημο «Επτάζυμο» ψωμί της Καλύμνου ή ο άρτος του τελετουργικού της εκκλησίας.

Λέγεται ότι δεν πρέπει να κόβεις το Χριστόψωμο με το μαχαίρι, αλλά μόνο με το χέρι και να το μοιράζεις στους συνδαιτημόνες – έτσι ώστε να μην «τραυματιστεί» η ευλογία του.

Υλικά:

4 φλιτζάνια αλεύρι

25 γρ. φρέσκια μαγιά

2 κουταλιές ζάχαρη

1 κουταλιά ελαιόλαδο

1 αυγό

1 κουταλιά γλυκάνισο

1 1/2 φλιτζάνι νερό

Σουσάμι

Ολόκληρα καρύδια

Εκτέλεση:

Σε ένα μεγάλο μπολ διαλύουμε τη μαγιά και τη ζάχαρη σε μισό φλιτζάνι χλιαρό νερό. Προσθέτουμε 1 φλιτζάνι αλεύρι και ανακατεύουμε. Σκεπάζουμε το μπολ και αφήνουμε το προζύμι να σταθεί για 15 λεπτά. Βράζουμε το γλυκάνισο σε ένα φλιτζάνι του καφέ νερό, στραγγίζουμε και αφήνουμε να κρυώσει. Προσθέτουμε το υπόλοιπο αλεύρι, το λάδι, το αυγό, και το γλυκάνισο στο προζύμι και ζυμώνουμε μέχρι να έχουμε ένα ζυμάρι μαλακό και ελαστικό. Αφήνουμε να φουσκώσει σκεπασμένο για περίπου μία ώρα. Κρατάμε λίγη από τη ζύμη για τη διακόσμηση και με την υπόλοιπη σχηματίζουμε μία μπάλα. Αλείφουμε με λάδι ένα στρογγυλό ταψί και τοποθετούμε τη ζύμη, πατώντας τη λίγο να απλώσει. Μπορούμε να πλάσουμε το ζυμάρι που φυλάξαμε σε όποιο σχήμα θέλουμε για να διακοσμήσουμε την επιφάνεια του ψωμιού (π.χ. φύλλα, δέντρα, φρούτα και ζώα) ανάλογα με την καλλιτεχνική μας διάθεση! Μην ξεχάσουμε να προσθέσουμε ένα ή περισσότερα ολόκληρα καρύδια και ίσως λίγο σουσάμι. Αφήνουμε και πάλι τη ζύμη να ανέβει για περίπου μισή ώρα και ψήνουμε σε φούρνο προθερμασμένο στους 180°C. Μόλις το ψωμί αρχίσει να σκουραίνει, το καλύπτουμε με αλουμινόχαρτο και φροντίζουμε να ψηθεί συνολικά για περίπου 35 λεπτά.

Καλή όρεξη και καλές γιορτές!

Sophia Nikolaou