ΖΙΑΝ – ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
Η πολύ γνωστή μελωδία κιθάρας διαλύει το βαρύ αέρα της Δοϊράνης. Για ένα τμήμα του δευτερολέπτου, οι ιαχές των μερικών χιλιάδων κοινού, ενώθηκαν σε μια φωνή, η οποία άρχισε να τραγουδά τους στίχους „Ζάπεϊ, ζάπεϊ μπίστρα βόντο ι τι σόντσε μίλο, ζλάντνο. Ζάπεϊ πτίτσο ι πόνεσι πέσνα νόβα, μάκα στάρα… (τραγούδα, τραγούδα καθάριο νερό και εσύ ήλιε αγαπημένε, χρυσέ. Τραγούδα πουλί και μετέφερε τραγούδι νέο, βάσανο παλιό…)“.
Ήμουν παιδί όταν κυκλοφόρησε το τραγούδι „Πούστι κόσι (ελευθέρωσε τα μαλλιά)“, το οποίο στο συγκρότημα της Γευγελή, Ζίαν, έδωσε το στάτους των ροκ θρύλων. Σήμερα, είκοσι χρόνια αργότερα, είχα την ευχαρίστηση να συζητήσω με δύο από τους ιδρυτές του συγκροτήματος, τον Άτσο Μίτρεβ και τον Κότσε Ντίνεβ. Η συνέντευξη έγινε μετά την εμφάνισή τους στο φετινό D Φεστιβάλ, το οποίο έλαβε μέρος το προηγούμενο Σαββατοκύριακο στη Δοϊράνη της Δημοκρατίας της Μακεδονίας. Μετριόφρονες και άμεσοι, αφηγούνται για τα πρώτα τους βήματα, τις μεγαλύτερες επιτυχίες τους, τα μελλοντικά τους σχέδια.
– Οι Ζίαν υπάρχουν από το 1980, όταν ξεκινήσαμε τις σπουδές μας στα Σκόπια. Πριν απ΄αυτό είχαμε άλλο συγκρότημα, το οποίο λεγόταν Τρέτα Σμένα (Τρίτη Βάρδια), αλλάξαμε όμως το όνομα σε Ζίαν (Ζημιά). Από εκείνη την περίοδο, θα μπορούσα να ξεχωρίσω τις εμφανίσεις στα ροκ φεστιβάλ του Πολιτιστικού Κέντρου Νεολαίας στα Σκόπια, δήλωσε ο Ντίνεβ.
Αυτός είναι και ο δημιουργός του θρυλικού τραγουδιού „Πούστι κόσι“. Λέει ότι το τραγούδι δημιουργήθηκε με μια ανάσα, αλλά στην αρχή δεν περίμενε ότι θα εξελισσόταν σε ένα ροκ – „έβεργκριν“.
– Ήταν, όπως δήλωσε, ένα τραγούδι „ρεζέρβα“. Το περίεργο είναι ότι το ηχογραφήσαμε εντελώς τυχαία. Είχαμε κανονίσει ηχογράφηση για την МТВ (κρατική τηλεόραση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας) και είχαμε όλα τα απαραίτητα τραγούδια. Το „Πούστι κόσι“ μπήκε την τελευταία στιγμή, ως συμπληρωματικό, στο τέλος όμως αποδείχθηκε ως μια από τις επιτυχίες του δίσκου. Το τραγούδι παρέμεινε στο δίσκο, καλό είναι, γεμάτο ειλικρίνια, απλό τραγούδι.
Οι Ζίαν όμως δεν είναι μόνο το „Πούστι κόσι“. Το κοινό θυμάται καλά και τις επιτυχίες „Έι όστανι (μείνε)“, „Ντέτσα μπέβμε (παιδιά ήμασταν)“, „Ελίζαμπεθ“, „Όμπιτσνα πέσνα (απλό τραγούδι)“, για τα οποία ακόμη γράφουν τα μουσικά φόρουμ και ακούγονται στο Youtube. Όλα τα μέλη του συγκροτήματος είναι και πολύ καλοί οργανοπαίχτες, οι οποίοι το 1987, στη γνωστή Κιθαριάδα του Ζάετσαρ, κέρδισαν την πρώτη θέση. Παρόλα αυτά, θυμούνται ότι δεν ήταν καθόλου εύκολο να γίνουν γνωστοί και να εδραιωθούν στην τότε γιουγκοσλάβικη μουσική σκηνή.
– Για μας από τη Γευγελή, ήταν δύσκολο ακόμη και στα Σκόπια να καταφέρουμε να ηχογραφήσουμε κάτι ή να μας δείξει κάποιο μέσο μαζικής ενημέρωσης και στην ουσία, καταφέραμε να ηχογραφήσουμε μόνο όταν κερδίσαμε στο διαγωνισμό του Ζάετσαρ, στην Σουμπότιτσα. Τότε είπαν: αυτοί μάλλον είναι καλοί, αφηγήθηκε ο Μίτρεβ. Ο Ντίνεβ πρόσθεσε: Το 1990, ηχογραφήσαμε το άλμπουμ και αναδείχθηκε όπως αναδείχθηκε. Τότε ξεκίνησαν να ανοίγουν στούντιο ηχογραφήσεων. Ήταν πολύ δύσκολο να μπεις και να ηχογραφήσεις στη МТВ.
Λες και με ανυπομονησία περίμεναν την ερώτηση εάν σχεδιάζουν κάτι καινούριο και εάν αυτή η συναυλιακή εμφάνιση στη Δοϊράνη αποτελεί προάγγελο περισσοτέρων ζωντανών εμφανίσεων και ίσως νέων τραγουδιών.
Μίτρεβ: Πιστεύω ότι πλέον είναι κάτι το περασμένο να μιλάμε για εκείνα τα φεστιβάλ και τις κιθαριάδες, πρέπει να δούμε τί μπορούμε τώρα να δημιουργήσουμε. Ενδιαφέρον είναι ότι ακόμη λειτουργούμε καλά στην σκηνή, καλά συνενοούμαστε, έχουμε και νέες δυνάμεις στο συγκρότημα. Πρόκειται για τους δύο γιούς του Κότσε, οι οποίοι είναι άριστοι μουσικοί. Ο ένας είναι κιθαρίστας και ο άλλος ντραμίστας και πιστεύω ότι πρέπει να τους δώσουμε μια ευκαιρία.
Ντίνεβ: Συνεχώς επικοινωνούν μαζί μας διάφοροι οργανωτές, οι οποίοι άκουσαν ότι θα παίξουμε στο D Φεστιβάλ και μας λένε „Εε Ζίαν, ακόμη παίζετε;“ και μας καλούν. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να ικανοποιήσουμε τις απαιτήσεις τους.
Μίτρεβ: Πάνω απ΄όλα, διασκεδάζουμε ωραία στην σκηνή. Ξοδεύουμε τεράστια θετική ενέργεια και εμένα όλο αυτό μου αρκεί. Το μόνο μας σχέδιο είναι να παίζουμε καλά, ενώ ίσως και να έχουμε και μια έκπληξη, κάτι το καινούριο.
Mirko Trajanovski
Photo: Aleksandar Semenpeev