Џенгиз Ибрахим – виртуоз на саз и канон

ЗВУЦИ НА БЕСКОНЕЧНОСТА

Музичар, теоретичар, наставник, уредник и водител на бројни музички емисии при турската програма на Македонското Радио. За тие што подобро го познаваат и кои имале можност да соработуваат со него ќе ви дополнат дека е виртуоз на рајските инструменти – канон и на саз.

Кога би посакале да ја изразиме филозофијата и културата на Анадолската музика, секако дека тоа најдобро би го направиле се далеку познатиот саз. Жичаниот инструмент пораката ја дава на сосема поинаков начин велат големите мајстори на музиката. Според нив, сазот раскажува за тоа што сите го знаат, но никој не го кажува. За најубавите љубовни песни задолжена е долниот пар на жици, средните жица за тажните спомени, горните пак за гурбетчиските приказни. Во комбинација на сите жици, традиционалниот турски инструмент сазот, го опишува самиот живот.

Додека сазот раскажува за самиот живот, ние сме љубопитни за неговата приказна. Секако дека таа приказна во Македонија најдобро би ни ја раскажал Џенгиз Ибрахим, кој неодамна магистираше токму на таа тема.

МУЗИЧКА ТЕРАПИЈА
Џенгиз Ибрахим првите чекори во музиката, ги започнува со традиционалниот саз. На рајскиот инструмент почнува да свири на 14 годишна возраст. Првите лекции ги учи од познатите мајстори во Истанбул. Се запознава со техничките карактеристики на сазот, да чита и да пишува ноти и некои значајни финеси.

“Сазот е турски народен жичен инструмент. Мојата академска студија се заснова на историски извори. Во него има податоци за историјата, развојот, старите техники за свирење, терминологијата и за видовите на сазот. Кога ги слушате нотите на сазот ја почувствувата мистеријата и бесконечноста. “ објасни Ибрахим.

Сазот е инструмент кој потекнува од Хуните, старо турско племе од Источна Азија. Подоцна поетите инструментот го донеле во Анадолија. Во меѓувреме сазот претрпува промени. Старото име на сазот било Копуз.

Саз`от и Дамбра`та се користат во музичката терапија. Заради тоа Џенгиз Ибрахим е многу среќен. “Алтернативната метода на терапија базирана на музика кај Турците се користи многу одамна. Се користел во психијатирските клиники за опуштање на пациентите. Овие истражување 20 години ги следам внимателно. Моќта и ефектите на звукот јасно го имам почуствувано во своите настапи“ изјави Џенгиз Ибрахим.

БОГАТА КАРИЕРА
Mајсторот на скоро сите источни жичени инструменти Џенгиз Ибрахим, моментално работи на подготвување на новата престава “1001 ноќ“ во театарот на турската драма. Зад себе има многу богата кариера. Соработувал со групите Мизар, Анастасија, Влатко Стефановски, “Музичари без граници“ од Холандија, Љубојна и има компонирано за над 15 театарски претстави од кои поважни се Харем Султан, Луна Парк, Женички, Црн молив, Баханалии идр.

Тој истотака е автор и изведувач на музиката за балетот “Врати“. Со тоа тој влегува во музичката историја како прв Турчин со румелиско потекло кој што компонирал модерен балет.

“Сазот во Македонија има голем број на љубители, за него има голем интерес. Тоа најмногу може да се забележи во источна Македонија и Скопје. Фоклорниот Фестивал во Чаликли, Валандовско има големо значење. Во Културното уметничко друштво “Јени Јол“ има голем број на млади кои учат да свират на саз. Во последните години направив големи напори за да старите турски инструменти влезат во музичката литература. Тоа веќе се планира“ рече Џенгиз Ибрахим.

СЛЕДУВА КАНОНОТ
Џенгиз Ибрахим, по обичај концертот на саз го започнува со Зејбек, вид на музика од Егејскиот регион. Продолжува со музички примери од Анадолија. “Овие песни јас ги гледам како бескрајно богатство. Колку повеќе ќе истражувате, ќе разликувате толку повеќе видови на мелодии, финеси и хармонични звучни вредности“ рече Џенгиз Ибрахим, наставникот по музичко во Основното Училиште “Тефејјуз“ од Скопје.

Идните студии на Џенгиз Ибрахим ќе бидат насочени кон истражувањата за канонот. “На тој начин имам за цел да ги промовирам музичките вредности на Турците од Румелија. Работејќи на театарската и филмската музика, се повеќе ја чувствувам моќта на канонот“ нагласи тој. Како го оценувате местото на уметниците во нашето општество, го прашавме Ибрахим. Неговиот одговор јасен: “Ако уметниците работат добро и професионално, за нив, секоја врата ќе биде отворена. Ако музиката што ја прави има вредност секако дека има шанси да биде почитуван и баран уметник” рече тој.

Хусамедин ГИНА