Водич низ СКОПЈЕ

Билетот на солидарноста буди надеж во Атина

Солидарноста во грчката метропола Атина денес во време кога светската економска криза се усидри во оваа земја доби своја цена. Зрното надаж за будење на културата на солидарност чини само 1.40 евра. Случајно или не толку чини и билетот за метрото во главниот град на Грција. Сигурно се прашувате каква врска имаат билетот од метрото со солидарноста во една земја. За да го добиете одговорот на ова прашање треба да отидете во Атина.

Токму тоа го сторив и јас. Во возот од Солун за Атина се запознав со студентот Танас кој на излегување ми рече дека ќе ми ја покаже метро станицата каде треба да слезам бидејќи и неговата дестинација е во близина. За возврат му купив билет за метрото, а тој не ја криеше насмевката поради гестот, но и пради фактот што како студент сега , во време на кризата, има далеку помалку пари.

ОД РАКА НА РАКА

Цената за билетот со кој може да се возите околу 90 минути можеби не е превисока за некој што престојува во градот на ден или два, но сумата не е мала за оние кои живеат таму. Посебно сега ,кога платите на граѓаните се значително смалени во споредба со последните три години, дури и билетот за метро може да се смета за товар.

Токму затоа жителите на Атина, смислено или не, создадоа ефикасен систем како да му се спротивстават на системот. За ефинаскоста на тој систем се уверив самиот. Дента кога пристигнав во Атина повторно сакав да го искористам ефикасниот и добар јавен транспорт. Слегов долу на станицата Синтагма со намера да го истражувам градот. Во моментот кога сакав са купам билет забележав како кон мене се движи млада девојка држејќи парче хартија во раката. Се обиде да ми ја даде, но јас ја одминав без да ја земам мислејќи дека е некаков флаер за ресторан или бутик. Го забележав погледот на изненадување кај девојката. Неколку метри потоа ми се повтори истото, тинејџер ми го понуди својот билет и ми рече дека имам уште околу 50 минути возење. Овојпат го зедов. Со доза на сомнеж го ставив билетот во автоматот и без проблеми го прифати. Влегов во метрото и по три изминати станици слегов за да сменам линија. Тогаш го разбрав системот во кој искористените билети за метрото преминуваат од рака на рака и за 90 минути колку што им е важноста ги искористуваат најмалку тројца.

И јас на крајот од околу десетминутното возење го понудив билетот на една постара жена. Бев пресреќен, не од тоа што заштедив 1.40 евра туку што бев дел од синџирот на солидарност што беше цврсто обвиткан околу градот. За кратко време ја научив шемата и со задоволство ја применував.

ЗГОЛЕМЕНАТА ЦЕНА ЈА РАЗБУДИ СОЛИДАРНОСТА

Новинарката Сања Ристовска која работи во Атина ми објаснува како се започнало и како и таа станала дел од синџирот на солидарност.

– На грците им пречеше зголемувањето на цената на билетите за јавниот превоз. Цената претходно беше едно евро за час и половина, но цената се покачи на 1.40 евра за возење од 90 минути или 1.20 евра за едно возење. Токму затоа се појави и солидарноста, објаснува Ристовска.

И таа исто како и јас на почетокот била скептична, но за кратко време започнала да ја игра играта.

– Интересно е кога влегуваш во метро и застануваш пред автоматот да извадиш билет. Тогаш ти приоѓа непознат човек и ти вели  „повели девојче се уште е валиден и имаш уште 40 минути возење. На почетокот ми беше чудно, но подоцна почнав и јас да го практкувам тоа.

Еднаш ми се случи да го понудам билетот на едно девојче, а веднаш зад неа еден господин низ насмевка ми кажа, ах како не дојдов порано, вели новинарката од Атина.

Инаку, економската криза во Грција создаде и граѓански организации кои ја поттикнаа непослушноста на граѓаните во поглед на плаќањето на јавните давачки. Најпознат е примерот со патарините.

КРЕНАТИ РАМПИ НА ПАТАРИНИТЕ

На патиштата низ Грција неретко може да се забележат граѓани како ја држат крената рампата од патарината со цел возачите да поминат без да платат. Се почнало во мал град северно од Атина кога локалните жители гневни што треба да плаќаат патарина за 500 метри автопат кренале табла на која пишувало „Не плаќаме“.

За неколку месеци нешто што се сметало за инцидент прерасна во национално движење. Но за разлика од размената на билети ова се смета за поттикнување на граѓанската непослушност и за избегнување на плаќање на јавните давачки. Токму затоа билетот од 1.40 евра е тоа што влева трошка надеж во Грција. Размената и искористувањето на билетот не е непослушност туку напротив покажување солидарност, а воедно и ефикасно штедење и искористување на системот на јавен транспорт. Критикувани дека трошат премногу Грците со тоа покажуваат дека работите во иднина може да се променат.  Ако едно парче хартија кое преминува од еден на друг човек може да ја поттикне солидарноста и да ги држи граѓаните заедно тогаш синџирот кој се создава меѓу нив лесно ќе издржи секаква криза.

Коментари