Το κάλεσμα να επισκεφτείτε τον τόπο γέννησης των προγόνων σας είναι σαν μια φωνή που πηγάζει από την ψυχή σας. Στην αρχή, τη φωνή αυτή την αισθάνεστε σαν ένα ασήμαντο ψίθυρο, ο οποίος μετά από κάποιο διάστημα γίνεται όλο και δυνατότερος, όλο και πιο ηχηρός, ενώ η επιθυμία σας να τον υπακούσετε γίνεται όλο και μεγαλύτερη. Εάν υπακούσετε στη φωνή αυτή και ξεκινήσετε να αναζητάτε τις ρίζες σας, είναι πολύ πιθανό να σας συμβούν μεγάλες αλλαγές στη ζωή σας. Αυτό ακριβώς συνέβη και στο γνωστό φωτογράφο Κωνσταντίνο Μάνο, Αμερικανό υπήκοο, του οποίου οι γονείς, οι παππούδες και οι προπάππουδες κατάγονται από την Ελλάδα. Αν και γεννημένος στις ΗΠΑ, ο Μάνος από πάντα άκουγε για το χωριό των γονέων του, για το ψάρεμα, για τη ζωή σε εκείνο το μαγικό μέρος όπου ο χρόνος λες και είχε σταματήσει.
Η αναζήτηση των ριζών του στην Ελλάδα, πριν από περισσότερα από 50 χρόνια, συνέβαλε στη δημιουργία της καλύτερης ίσως συλλογής φωτογραφιών των ελληνικών χωριών που έχει ποτέ γίνει.
–Οι γονείς μου είναι Έλληνες που ζούσαν σε ένα χωριό ενός μικρού νησιού, στη Θάλασσα του Μαρμαρά, στην Τουρκία. Ήταν πρόσφυγες. Κατά τη διάρκεια των παιδικών μου χρόνων άκουγα πολύ συχνά ιστορίες για το χωριό. Το 1961 έφτασε επιτέλους η μέρα που αισθάνθηκα το καθήκον να επισκεφτώ το χωριό των γονιών μου – δήλωσε στο Μπάλκον3 ο φωτογράφος Κωνσταντίνος Μάνος.
Η έμπνευση για φωτογράφηση δεν επήλθε με το που πάτησε για πρώτη φορά σε ελληνική γη, αλλά έπρεπε σταδιακά να την αναζητήσει.
-Κάπου στις αρχές του 1962 κατάλαβα ότι τις καλύτερες φωτογραφίες θα μπορούσα να τις τραβήξω σε απομονωμένα και φτωχά χωριά. Τελικά αποφάσισα να φωτογραφίζω μόνο χωριά που δεν είχαν ηλεκτρική ενέργεια – εξήγησε ο Μάνος.
Τον ρωτήσαμε πώς θα φαινόταν το φημισμένο του „Greek Portfolio“ εάν αναχωρούσε για την Ελλάδα σήμερα.
-Δεν είναι δυνατό να γίνει μια τέτοια συλλογή την σήμερον εποχή. Τα χωριά του 1962-1963 είναι σήμερα πολύ διαφορετικά μέρη. Εάν αναχωρούσα σήμερα για την Ελλάδα με σκοπό να φωτογραφίζω, θα πήγαινα στην Αθήνα, η οποία αποτελεί τον καθρέφτη της σημερινής Ελλάδας – μας απάντησε ο φωτογράφος.
Θυμάται ότι το πλέον μοναδικό και αυθεντικό χωριό της Ελλάδας, σύμφωνα με τις εμπειρίες του, ήταν το χωριό Όλυμπος, το οποίο βρισκόταν σε κορυφή βουνού του νησιού Κάρπαθος.
-Ήταν τέλειο χωριό, ξεχασμένο στο χρόνο. Οι γυναίκες φορούσαν παραδοσιακές φορεσιές καθημερινά, ενώ όλες οι φορεσιές και όλος γενικά ο ρουχισμός ήταν σε άριστη κατάσταση. Θυμάμαι ότι εκεί ζούσαν σε ένα δικό τους κόσμο – αφηγήθηκε ο Μάνος.
Με την αγαπημένη του φωτογραφική μηχανή, μάρκας „Leica“, ο Μάνος επισκέφτηκε όλον τον κόσμο, αλλά παραδέχεται ότι εκτός από την Ελλάδα δεν έχει φωτογραφίσει σε άλλο μέρος των Βαλκανίων.
–Πάντοτε επιλέγω να εργάζομαι σε μέρη με τα οποία συνδέομαι συναισθηματικά σε προσωπικήβάση. Είχα πολλές συγκινητικές στιγμές στην καριέρα μου καιπολλές
φωτογραφίες πέρασαν από τοφακό μου. Η πλέον συγκινητική όμως στιγμή για μένα ήταν όταν φωτογράφισα κηδεία στη νότια Πελοπόννησο. Αισθάνθηκα ρίγη σε όλο μου το σώμα, σαν να βρισκόμουν στα χρόνια της αρχαίας Ελλάδας – ανέφερε ο Κωνσταντίνος Μάνος.
Οι φωτογραφίες αυτού του σημαντικού καλλιτέχνη σήμερα αποτελούν εκθέματα ως σταθερή συλλογή σε περισσότερα παγκοσμίως γνωστά μουσεία, όπως αυτό της Νέας Υόρκης, του Χιούστον, της Ατλάντα, της Βοστώνης, του Παρισιού, της Αθήνας…
Το Μπάλκον3, σεπερισσότερες συνέχειες θα σας παρουσιάσει τις δραματικότερες και πλέον ενδιαφέρουσες συλλογές φωτογραφιών του Κωνσταντίνου Μάνου – του φωτογράφου που μετο έργο του κατάφερενα αιχμαλωτήσει την ομορφιά των χωριώντης Ελλάδας.
Aleksandar Manasiev